नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

एक दिन कागले एकाबिहानै घरको धुरीमा चढेर काग काग गरेर सुक्ष्म संकेत दियो । काग आफैँ धुरीमा चढेर हामीलाई उदाहरण दिइरहेको रहेछ । त्यो कुरा तत्काल बुझ्न सकिएन । लगातार केही दिनसम्म कागले त्यसै गरिरहेकोले मलाई सोच्न बाध्य बनायो र निकै घोरिएर सोचेँ सकुन अपसकुनका धार्मिक संस्कारका पुस्तकहरू पढे । कही कतै उल्लेख गरेका पाइन । एक दिन सयाैँ कागहरू आएर त्यसै गरी कराए । मलाई अचम्म लाग्यो र कागहरूले मसँग केही माग राखेर आन्दोलनमा उत्रन खोजेको हो कि भन्ने सम्झेँ र बिचार गरेँ । तर त्यो पनि होइन रहेछ । मैले कागको के पो बिगारेको थिएँ र मेरा बिरुद्ध कागहरू आन्दोलनका माध्यमबाट खनिन्थे ।

कागहरूको सभा सम्मेलन दिनहुँ जसो मेरो घरको धुरीमा भैरह्यो । म अझै अचम्ममा परे किनभने मैले कागहरूको कुभलो त गरेको थिइन । मैले कागहरूको कुरा बुझ्न सकिनँ । काग भाषा बुझ्नै समस्या भयो मलाई । तै कतै भाषा बुझिहाल्छु कि भनेर कागहरूतिरै सम्पूणर् ध्यान केन्द्रीत गरेँ । प्रत्येक कागले कराएको भाषा र चुच्चो चलाएको भाव बुझ्ने प्रयास गरेँ । नभन्दै केही कुरा त बुझेछु । एकले अर्कालाई ठुङ्ने, कराउने, तछाड मछाड गर्ने लगायतका कामहरू गरेको देखेर मैले कागहरू खान नपाएर आन्दोलनमा उत्रिएका रहेछन् भनेर लख काटेँ । आफ्नो लख कटाइलाई आफैले अन्तरध्यान भएर बिचार गरेर बुझ्दा कुरा सही ठहरियो । अरुको घरको धुरीमा भेला भएर खेला गरेको भए त म पनि रमाइलै मानेर हेर्थे हुँला तर मेरै घरको धुरीमा जम्मा भएर निकै चुरीफुरीका साथ आन्दोलन हाक्ने धम्की दिएको भाषा पनि बुझेँ ।

मलाई के लाग्यो भने ती कागहरूले आफ्ना प्रतिनिधिहरूको मनपरीतन्त्रका कारण त्यसरी मेरो घरको धुरीमा भेला भएर मिनी संसदको झल्को दिने गरी सभा गरेका रहेछन् । जसरी प्रतिनिधिसभामा गर्छन् ठीक त्यही स्वरुपमा । धुरीमा चढेर ठूला कुरा गर्ने अनि आफ्ना प्रतिबद्धताहरू आफैले मिचेर, थिचेर कुल्चेर हिँड्ने । मलाई गजब लाग्यो किनभने ती कागहरूको भेलाले मलाई शिक्षा दिएको रहेछ भन्ने कुराको संकेत पाएको बुझेँ । कुरो मनासिव नै लाग्यो मलाई । कागले घरको धुरीमा चढेर करायो भने केही राम्रा नराम्रा खबरहरू छाडेर जान्छ भन्ने कुरा सुनेको थिएँ । तर आज मेरै घरको धुरीमा काला कागहरूको सभा बसेर उनीहरूले गरेको कालो निणर्य मलाई सुनाएर गए । त्यो निणर्य के थियो भने धुरी चढ्नेहरूको संख्या कटाउ र खर्च घटाउ । कागहरूले पनि यो निणर्यलाई कार्यान्वयन गर्ने र स्वतन्त्र पंक्षीलोकमा रहेका बसेका सबै पंक्षीहरूमा समेत कार्यान्वयनका लागि अबदेखि धुरी चढ्नेहरूकै घरको धुरीमा सर्बत्र धुरीसभा गर्ने निणर्य गरे ।

क्या काइदाको निर्णय । कागहरूको यस्तो बुद्धिमानीका अगाडि मैले आफूलाई किंकर्तव्यबिमुढ ठानेँ । किनभने हाम्रो देसमा झण्डै हजारको संख्यामा रहेका धुरी चढ्नेहरूले करोडौको भाग खोसेका छन् । धुरी पनि चढ्ने आफू बसेको घरको धुरी पनि भत्काउने प्रबृतिले जुन थालमा खायो त्यही थालमा चुठेर हिँड्ने संस्कारको विकास गरेको कागहरूको धुरी चढ्ने घटाउ खर्च कटाउ आन्दोलनले पुष्टि गरेको छ । कागहरूको निणर्य मलाई मात्र होइन मेरा इष्टमित्र अनि सहपाठीहरूलाई पनि समयानुकुल ठीक लाग्यो । किनभने हजारको हाराहारीमा रहेका धुरी चढ्नेहरूलाई डाँडो कटाइयो भने उनीहरूका निम्ति खर्चिने खर्बौ रकम करोडौंका हितका लागि प्रयोग गर्दा समृद्धिको मूल देख्न सकिन्छ भने सुशासनको पुल पनि त्यहाँ बन्न सक्छ । मैले काग भाषा बुझ्ने अवसर पाएँ ती कागहरूको धुरी भेलाबाट । भाषाले एक अर्कालाई जोड्छ भन्ने कुराको पुष्टि पनि भयो । यसबाट हाम्रो बुद्धि कागको जतिको पनि रहेनछ भन्ने संकेत पाएँ मैले । कागहरूबाट पाएको शिक्षाको मबाट सदुपयोग भयो भने यो देशको मुहार फेरिएर कागहरूले फेरि मेरो घरको धुरीमा चढेर धुरी चढ्ने कटाउ, खर्च घटाउ आन्दोलन गरिरहनु पर्दैन ।

उदयपुर