नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

आन्द्रा झुत्ती खेल्न लागेपछि मान्द्रामा लम्पसार पर्दा निद्रा नपरी तन्द्रामा थिएँ । तन्कँदै तन्कँदै नौरङ्गी आकृतिको अगाडि ठिङ्गिन पुगेछु । रुपरङ्ग हेर्छु रङ्ग न ढङ्गको छ । चिनेको चोर जस्तो छ । हातखुट्टा हेर्छु प्यारालाइसिस भए झैँ पट्टै चल्दैन । मान्छेको जिउँदै जस्तो देखिन्छ तर आँखा झिमिक्कसम्म गर्दैन । लुगा लगाएको छैन । पोशाक पहिरिएको छ । कक्रक्क परेर टक्रक्क उभिएको छ । बती बाले जस्तो पनि छैन । न त पिंजडाभित्र नै हाले जस्तो छ । नेता नभए पनि नेताको पोजमा मोजसाथ बसेको छ । साँच्चिकै नेता भए अकडिएर के बस्थ्यो ?

पक्कै यो कसैको प्रतिमूर्ति हो । शालिक त हैन ? अनुहार संझन लागेँ । सास फुस्केर खुस्केका कोहीसँग मिल्दैन ।

पक्कै कसैले मूर्ति व्यापारका लागि बनाएको हुनुपर्छ । चटकका लागि हो कि नाटकका लागि (?) अथवा झाँकी दर्शनका लागि पनि त हुनसक्छ । देवताको मूर्ति भनौं भने पनि मानिसको रूप । भैगो, तैँ चुप मै चुप । हेर्दा हेर्दै देखिन लाग्यो मानौ रावणको मायावी रूप झैं भयो । भूत ! भनेर भाग्नै लागेथेँ गुनगुन आवाज आयो ।

मेरो अगाडि एकजना चिरिच्याँट्ट लुगा लगाएको मान्छेलाई औपचारिक पोशाकवालाले भन्दै थियो- वकवक गरेर नबोल्नु । दुःख नदेखाउनु । दुर्गतिको हैन प्रगतिको कुरा गर्नु । लाटाले केरा हेरे जस्तो नहेर्नु । फर्कदा पीठ्यूँ देखाएर नफर्कनु । गैंडा झैँ पछाडि सर्दै आउनु ।

त्यो चिरिच्याँट्ट पोशाकवाला कत्थक नृत्यमा बढ्यो । नियाल्छु त के को को कत्थक हुन्थ्यो, डरले काँपेर उभिएको रहेछ । अगाडि पुगेपछि चिरिच्याँट्टले मनको कुरा खोल्न बोल्न सकेन । भ्याँ ! भ्याँ मात्र गरी फर्कियो । त्यो औपचारिक पोशाकवालाले पक्का दाहिने हात हो भन्दै ‘दाहिना वाहु’ निधारमा लेखिदियो ।

मनमनै संझें म त गजबको लोकमा आइपुगेछु । त्यहाँ अर्को मान्छेलाई पनि कान फुकेर पठाइयो । तर त्यो मान्छेले अगाडि पुगेपछि भन्यो- तिम्रो टाउकामा पुच्छर उम्रिएको छ ! त्यो फाल ।

तर वाक्य पूरा नहुँदै घोक्रेठ्याक लाग्यो । टाउकामा पुच्छर ! सुन्ने बित्तिकै टाउकामा दृष्टि दौडाएँ । त्यहाँ त के को पुच्छर हुन्थ्यो एउटी सुन्दरी पो देखा परी । टाउकादेखि खुट्टासम्म हेरें कहाकी सुन्दरी हुन्थी- कुर्कुच्चा अगाडि र टाउको पछाडि फर्किएको रहेछ । सारीको मुजा हेरेपछि पो रहस्य खुल्यो । मुजा पट्टि नाक र खुट्टाको बूढी औँला फर्किएको थिएन । ती सुन्दरीको अगाडि कता ? पछाडि कता ? छुट्याउन नसकिने रूप थियो । अब के उपद्रो हुने हो भनेर हेर्दै थिएँ किचकन्नी त्यो विशाल मूर्तिको काँधमा चढेपछि हट ! हट ! पो गर्न लागी । वि-बिचमा पोथी बासेको पनि सुनिन्थ्यो । भेंडेराग पनि सुनिदै थियो । स्यालको हुइय्या ! पनि आउँदै थियो । किचकन्नीको हातमा त सुनको छडी र पुरानो घडी रहेछ । त्यो जादुको छडी यस्तो थियो जसलाई छोयो त्यो पहेंलपुर सुनौलो हुंदै आउँथ्यो र मोहवशमा परी नाच्थ्यो । हेर्दाहेर्दै किचकन्नीका वरिपरि बस्ने सबै सुनौला देखिए । त्यहाँ छिरेको भुस्याहा कुकुर पनि सुनौलो पुच्छर हल्लाउने भयो ।

हेर्दा हेर्दा रङ्ग रङ्गका मान्छेहरू आए । एउटा आवाजले वयान शुरु हुन्छ भन्यो । त्यहाँ ताल तालका पदधारी पट्टुहरू थिए ।

मन्त्रीलाई उछिनेर एकनम्बरी पट्टु आएर बक्न लाग्यो- हे महामूर्ति ! तमासे जागे भटमासे भागे । र्‍याली गर्ने र्‍याल चुहाउन लागे । माग अनुसार भाग पुयाउन कम रकमले दम देला जस्तो छैन ।

दुई नम्बरी पट्टुले भन्यो- हे धनेश्वर ! सबै ठीक छ । हामीले खर्चको बन्दोवस्ती गरिसक्यौं ।

चार नम्बरी पट्टुले भन्यो- आगो बाले । बाटामा धागो हाले । तैपनि चालु छ । पुर्पुरोमा आलु छ ।

तीन नम्बरी पट्टुले भन्यो- पुर्पुरेश्वर ! ती छन् मुट्ठी भर । हामी सब ठीक पार्छौं ।

एउटा अपरिचितले भन्यो- हाकिमको टुपी ताने । भन्छन् जुलुस जाने । अब हामीले के खाने ।

यो सुनेपछि अगिसम्म शालिक ठानेको त्यो अजङ्गको शरीर चटपटायो । हेर्दा हेर्दै त्यहाँ घेरेर बस्नेहरू सबै बिलाए ।

जुलुसको आवाज घन्कदै थियो- खोल ! ढोका खोल ! मान्छे भए बोल ।

यो सुनी शालिकले आवाज आएतिर हेर्‍यो- त्यहाँ अर्कै लुगा लगाएर तिनै पट्टु आएका थिए ।

ती पट्टुहरू ढोका फोरेपछि सामान लुट्न पाइन्छ भनेर पहिला नै बसेका थिए । तर धेरै समय ढोका नखोलिएकाले जुलुसको भिड यति बढ्यो कि ती किचिएपछि मात्र मूल ढोका खुल्यो । शालिक बोल्यो र जुलुससँगै पाइला चाल्यो ।

०००
‘श्रृङ्खला’ हास्यव्यङ्ग्य निबन्ध विशेषाङ्क, २०४७, वर्ष १३, अङ्क २५