अथ जुका चरितम्
सानासाना जुकाको पनि गठ बनिने हुन्छ चुस्ने कुरामा । होस् केही भोक बाँकी यदि त अझ बढी बल्झिई पार्छ धामा ।
सानो सङ्केत आयो परिसरतिर नै आइलाग्यो शिकार
जागे लुब्धा जुकाका दल खटपटले काबु छैनन् हियार
घेरा हाली शिकारीसरि छल बलले हात पार्ने छ धोको
होलान् उम्दा निशानाधर कतिपय ता ज्ञानवाला र पाको !
चुस्ने ता नीति नै हो, प्रकृतिगुण यही, धर्म, निष्ठा यही हो
रातो मोहोर लागेसरि हक पनि हो, थात बिर्ता सबै हो
प्राणी होस् वा अप्राणी यदि चुसिन मिले चुस्नु कर्तव्य हुन्छ
चाहे बाँचोस् मरोस् त्यो सहृदय नहुनू नत्र घाटा परिन्छ ।
सानासाना जुकाको पनि गठ बनिने हुन्छ चुस्ने कुरामा
होस् केही भोक बाँकी यदि त अझ बढी बल्झिई पार्छ धामा
आएको एक राम्रो अवसर, यदि यो उम्किए खेद होला
भर्ने हो भर्न मिल्ला जति जति अहिल्यै स्वार्थझोली र थैला ।
भोका वा ढाँटभोका, लपलप रसना के नगर्लान् र आशा ?
यो नै हो वा पछिल्लो अवसर पछि वा भोलिको के भरोसा ?
साँचेमा काम आफ्नो यदि अलस गरी खान साँचे अरूको
झूटो के बन्न सक्थ्यो अनुभव अघिका विज्ञ पुर्खाहरूको !
आओ आओ जुका हो ! जुट गठ हठले उम्किएला शिकार
भान्से नै पार घेरा बरु पछि नपरी स्वार्थ होस् निर्विकार
साझा बाँचे बँचाए करतुत कतिका खुल्न सक्ने हुनाले
पत्ता नै साफ पारे बरू असल हुने ठान्छ खोलाघरेले !
फाकफोक, इलाम