नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

लक्ष्मण गाम्नागे :

म शुरूमा काठमाडौं आउँदा एकजना साथीले भनेको कुरा कहिल्यै बिर्सन्नँ । बेरोजगारीले रणभुल्ल भएर भौंतारिइरहेका बेला उसले मलाई भनेको थियो, ‘हेर् भाइ, यो काठमाण्डू भनेको भवसागर हो । यस भवसागरमा जसले जे गरे पनि कसैले पत्ता पनि पाउँदैन, चासो पनि राख्तैन । काठमाण्डूमा जताततै नोटैनोट छन्, रोजगारी नै रोजगारी छ । खालि त्यो पत्ता लगाउन र हात लगाउन मात्र जान्नुपर्छ । एउटा स्टोभ र ताई लिएर रत्नपार्कको पेटीमा बस्यो भने पनि मज्जाले जहानबच्चा पाल्न सकिन्छ । जे पकाएर बेचे पनि हुन्छ । यहाँ मान्छेकै बिस्टाका सानासाना डल्ला बनाएर फ्राई गरेर बेचे पनि खाने मान्छेको कमी हुँदैन ।’

कुरा सुनेर म चकित भएको थिएँ ।

वास्तवमा यो देशमा जसले जे गरे पनि हुन्छ । खुला बजारको खुला अवधारणा हामीले जति संसारमा कमै देशले भोगेका होलान् । ‘रत्नपार्कमा जता फक्र्यो उतै ट्वाइलेट’ भनेजस्तै काठमाडौँमा जता फक्र्यो उतै खानाका दोकानहरू छन् । नाङ्लामा खाने कुरा, डालामा खानेकुरा, ठेलामा खानेकुरा, घुम्तीमा खानेकुरा, पेटीमा खानेकुरा, छिंडीमा खानेकुरा, बुइँगलमा खानेकुरा, कागजमा खानेकुरा, प्लेटमा खानेकुरा, दुनामा खानेकुरा, कुनामा खानेकुरा ।

खानेकुराको कुरा आउँदा हिजोआज रियल जुस भन्ने खानेकुरा खूब चर्चामा छ । रियलमा लेदो भटियो रे ! रियल पिएर मान्छे अस्पताल भर्ना भए रे, अपाङ्ग भए रे, मरे पनि अरे । रियलले अगाडि नै प्याक गरेको प्याकेटमा पछिल्लो मितिको स्टिकर टाँस्यो रे ! इत्यादि । सञ्चारमाध्यमहरूले खेदो गरे । हुँदाहुँदा अख्तियार भन्ने निकाय पनि पछि लाग्यो र त्यो बनाउने डाबर कम्पनीमा छापा मार्‍यो ।

त्यो उद्योगले जानीजानी जुसमा लेदो हालेको होला त ? झुक्किएर पोखरीको पानी मिसाउँदा पर्‍यो होला अथवा पुरानो भएपछि रासायनिक परिवर्तन भएर झोल पदार्थ चोक्टामा परिणत भयो होला । लौ जुसमा त सानो गल्ती भएछ रे ! अलिकति कालो पदार्थ परेछ रे ! त्यतिकै भरमा ’सियो चोर्नेले फाली चोर्छ, फाली चोर्नेले घर फोर्छ भनेझैँ पूरै कम्पनीका उत्पादनमाथि नै शङ्का गर्न त भएन नि ! सञ्चारमाध्यम र अख्तियार मात्रै होइन, मेरो घरभित्रै पस्यो डाबर आतङ्क ।

च्यवनप्राशमा गोबर मिसाएको होला भनेर मेरा हजुरबाले बट्टै लगेर दुश्मन छिमेकीलाई दिएछन् । आमाले डाबर ग्लुकोजलाई चिनीको धूलो भन्दै चियामा हालिछन् । छोराले रियलको विज्ञापनमा खेल्ने ‘महानायक’ राजेश हमाललाई पनि अविश्वास गर्दै रियल जुसको ठूलो बट्टा कुकुरलाई खुवाएछ । छोरीले झटारो हान्न लागेको लालदन्तमञ्जनलाई आमाले चुलो पोत्ने रातोमाटोमा मिसाइछन् । ठू ऽऽऽलो देशी कम्पनीले उत्पादन गरेको हो आमै भनेर हजूरआमालाई मह चटाउन खोजेको ‘आन्द्राभुँडीमा डाबर निकालेर छिट्टै मरोस् यो बूढी भन्ठान्छस् ?’ भन्दै आमै त अर्को कोल्टे पो फर्किन्छिन् वा । ल, हेर्नोस् त फसाद ।

हामी त कीरा परेका आँप खाँदैखाँदै बढेका मान्छे । प्रयोग गर्दागर्दा बाक्लो भएको महिनौदेखिको बासी तेलमा पकाएका पकौडा, प्याजी, चप, सेल र डोनटहरू पचाएका नागरिक । धूवाँ र धूलोको कुइरिमण्डलले छपक्कै छोपेका सडक किनारामा छ्यासछ्यास्ती भेटिने बदाम, पुष्टकारी, हावामिठाई, दालमोठ, माछा, मोमो, अण्डा, पानीपुरी आदि हाम्रा प्रिय खानेकुरा । सडकमै पाइने रसायन हालेर पकाएका फलफूलका चाना पनि हाम्रा मीठा खाना । त्यस्ता नाथे लेदो निस्केको जुस, कीरा परेको च्यवनप्राश, ढुसी निस्केको पाउरोटी, मरेका राँगाको मोमो, बासी आलुको समोसा, मिति सकिएका औषधि त हाम्रा लागि देब्रे आन्द्राको खेल । त्यस्ता चीजलाई हामी टकटक्याएर, फुकेर, पुछेर, कोट्याएर, खुर्केर अनेक विधि गरेर वा यसै पनि सहजै पचाइदिन्छौं । हामी त्यस्ता तगडा खानेकुराहरू पचाएर कडा पाचनशक्ति प्राप्त गरी बलिया र तन्दुरुस्त बनेका वीर जाति । यस्ता वीर जातिका लागि तीन महिनाअगाडि बनाएर तीन महिनापछिको स्टिकर टाँसेको जुसले के बिगार्थ्यो र ।

अख्तियार, गृह मन्त्रालय, सीडीओ कार्यालय, राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्र, उपभोक्ता हितको कार्यालय आदिका आँगनमै अनेकथरीका मिठाई, चकलेट चुइगम, बिस्कुट, डोनट, पानीका बोत्तल आदि बेचिरहेका दिदीबहिनीहरू तपाईंले देख्नुभएकै होला । ती पदार्थहरूको गुणस्तर र तिथिमितिका बारेमा कसैले सोचेको छ ? हाम्रा छिमेकी राष्ट्रबाट आएर खाली अनुसन्धानशाला वा गुणस्तर नियन्त्रण कार्यालयको हालाछेउमै बटुवाहरूको नाडी छाम्दै गानोगोला, महिनावारी विग्रेको, ग्याष्ट्रिक, अल्सर र नपुंसकताको ‘दवा’ बेचिरहेका डाक्टरहरूको उपचार र ओखतीका बारेमा कसैले सोधखोज गरेको छ ? त्यस्ता पदार्थहरूको तुलनामा कता हो कता गुणस्तरीय, स्वादिलो र लोकप्रिय रियल जुसको कारखानामा छापा मार्ने अख्तियारको काइदा मलाई पटक्कै मन परेन । ‘आफ्ना आङको भैंसी नदेख्ने अर्काका आङको जुम्रो’ भनेजस्तो आफ्ना वरिपरिका नेशनल उद्योग छाडेर त्यो अख्तियार भनाउँदो कता उता वीरगञ्ज पुगेर ‘मल्टिनेशनल उद्योग’ मा छापा मार्न पुगेछ ।

हाम्रो सन्चोका लागि त्यति मेहनतका साथ अग्रिम स्टिकर टाँसेर हामीलाई पठाउन आँटेको जुसमाथि धावा बोल्ने अख्तियारप्रति हामी नेपाली जनताको आपत्ति छ । महामहिम राजदूतसमेतको लगानी रहेको प्रतिष्ठित उद्योगका विषयमा जथाभावी प्रकाशन-प्रसारण गरेर त्यस्तो राम्ररी चलिरहेको अन्तर्राष्ट्रिय कम्पनीलाई ध्वस्त बनाउन खोज्ने र नेपाली जनताको स्वास्थ्य क्षमतामाथि प्रश्न उठाउने सञ्चारमाध्यहरूप्रति हाम्रो घोर विरोध छ । नेपाली जनताको अदभुत पाचनशक्तिको उच्च मूल्याङ्कन गर्दै झोल किन्दा चोक्टा सितैमा उपहार दिने कम्पनी व्यवस्थापनप्रति हार्दिक अभिनन्दन छ ।

०००
‘छोपछाप’ (२०७४)