वाक्कै दिक्कैलाग्दो छिमेकी मेरा
कुनै दिन एई हेर् न चामल सकिएछ कि दस ट्वाक चामल लान्छु ल भनी चामलको टिनबाट ढुक्कैले चामल निकालेर लान्छिन् मेरी छिमेकी चुर्सी लेप्चेनीले ।
नगिता राई लेप्चा :
हजुरको छिमेकी कस्ता छन् कुनि मलाई थाहा छैन अनि मेरो छिमेकी कस्ता छन् त्यो तपाईंलाई अवश्यै पनि थाहा छैन, हुँदैन अनि थाहा हुने कुरो पनि आएन । तपाईंका छिमेकी देवतै जस्ता होलान् । आँखामा राख्दा पनि नबिझाउने होलान् । पक्कै पनि तपाईं आफ्नो छिमेकीलाई माया गर्नुहुन्छ । एउटै परिवारझैँ भएर बस्नुहुन्छ ।
मेरा छिमेकी पनि हामीसित मिल्नुसम्म मिल्छन् । पल्लोपट्टि गुन्द्रुककै अचार बनायो भने त्यो सानु कचौरामा मेरो घरमा आइपुग्छ । उतापट्टि निगार बनाए एक डबका आइपुग्छ । यताबाट कुखुराको भित्र्यांश पल्लोपट्टि पुग्छ । उता पाक्छ यता आइपुग्छ अनि यता जे पाक्यो उता पुग्छ । यो आदान प्रदानको क्रम चलेको पन्ध्र वर्षभन्दा धेर भइसक्यो । सब्जी किन्नु, महिनावरी सामान लिनु हामी दुई दिदी बहिनी सँगै जान्छौँ । बजार गरेपछि थुक्पा, मोमो खान्छौँ । हामी दुइ छिमेकीमाझ कुनै भेदभाव छैन न छ कुनै रिसराग इख इबी । अरुले देख्दा हामीलाई एउटै परिवार ठान्छन् ।
छिमेकीलाई देवतै बराबर ठान्नुपर्छ । दुःख-सुखमा साथ दिने, सहयोग गर्ने भनेको नै छिमेकी हुन् । उनी मलाई मोटी राईनी भन्छिन्, म उनलाई लेप्चेनी भन्छु । म बिहे भएर आएको दिनदेखि तपाईं सम्बोधन गर्थेँ, उनले पनि तपाईं नै भन्थिन् । उमेरमा मभन्दा केही बढी नै हुनुपर्छ । तर आजसम्म उनको उमेर मैले कहिल्यै सोधेकी छैन, न उनले मलाई सोधेकी छन् ।क हामी यति साह्रो क्लोज्ड भयो अहिले हामी एका अर्कामा तँ..तँ मा पुगिसकेका छौँ । उनले मलाई छिटोको लागि एई मोट्टी राईनी भन्छिन् अनि म पनि चुर्सी लेप्चेनी भन्ने गर्दछु । त्यसको घरको आन्द्राभुँडी मलाई याद भइसकेको छ अनि त्यसलाई पनि मेरो घरको । तर मेरा पतिदेवले चुर्सी लेप्चेनीलाई एक आँखाले हेर्न सक्दैनन् न कि उनको पतिदेवलाई नै । किनभने उनका पतिदेवले लटरीको टिकट काट्नलाई अढाइ सय (२५०) रुपियाँ मेरा पतिहजुरबाट ऋण लगेको दस (१०) वर्ष भइसक्यो । फिर्ता दिने नामै लिँदैन । यसैकारण मेरा पतिदेवले तिनका पतिदेवलाई अढाइसय (२५०) नाम राखिदिएका छन् । गाउँमा अढाइ सय भनेपछि उनी फेमोस् छन् । त्यति मात्र होइन मेरो पतिदेव कसैको नाम राख्नमा सिपालु छन् । मेरी छिमेकी साथी चुर्सी लेप्चेनीको नाम आतङ्कवादी नाउँ राखिदिएका छन् । म कराउँछु उनलाई । किन मसित मिल्ने मेरी छिमेकी साथीलाई आतङ्कवादी भन्नुभएको भन्दा उनको जवाफ यस्तो हुन्छ, आतङ्कवादी भन्दा डेञ्जर नि चिम्री चुर्सी पार्टनर ।
यसो विचार गरेर ल्याउँदा साँच्चै मेरी छिमेकी मिलनसार चुर्सी लेप्चेनी आतङ्कवादी भन्दा कम्ति लाग्दैन । उनको चालामाला हेर्छु । गत दुइ तीन वर्षदेखि साँच्चै चुर्सी लेप्चेनीले हामीलाई दिक्क र वाक्कै लाउन थालेकी छन् । घटना यहाँबाट शुरु गरूँ । सधैँ झैँ हाट सकेर हामी एउटा मोमो दोकानमा पस्यौँ । जहाँ हामी प्रत्येक हप्ता थुक्पा मोमो खाने गर्दछौँ । खाइसकेर पैसा तिर्ने बेलामा अरु बेला त आ-आफ्नै पैसा तिर्ने हामी । तर एकदिन मसित चेञ्ज पैसा छैन तिमीले तिर घरमा गएर दिन्छु । अरे घरमा आयौँ टोटोमा चढेर । त्यहाँ पनि तिमीले तिर्दै गर है मलाई सारो पार्यो वाशरुममा जान्छु भनी सुइँसुइँ घरभित्र पसिन् । त्यसपछि यो क्रम सधैँ नै चल्यो । भरे दिन्छु घरमा गएर फर्काउँछु भन्ने डायलग उनले सुगा जस्तै भट्याउन थालेकी छन् हिजोआज । आफ्नो लोग्नेलाई सबै कुरो भनिन्छ । उनको जवाफ एउटै हुन्छ, नेक्सट् टाइम तिमी पनि खुद्रा पैसा छैन भनेर त्यसै गरिदेऊ न । तर मलाई त्यसो गर्नु आउँदैन । यो मेरो संस्कार बाहिरको कुरो हो । जे होस् मेरी छिमेकी चुर्सी लेप्चेनी हिजोआज अर्कै भएकी छन् । साँझ तिर कुनै बेला अलिकति खानेतेल, कुनै बेला अदुवाको सानो टुवक्रा माग्न् आउँछिन् । नदिई पनि भएन ।
कुनै बेला छोरी पठाउँछिन्, आण्टी आमाले भन्नुभएकी नरिसाईकन एउटा प्याज र तीन चारवटा हरियो खोरसानी दिनुहोस् भन्छे । दिनै पर्यो । छोरीको नाम सिमन हो तर मेरा पतिदेवले उनको नाम नरिसाइकन राखिदिएका छन् । कुनै दिन एई मोट्टी राईनी हेर् न मेरो ग्यास भर्खर सक्यो कि तेरो चुल्हामा भात बसाउँछु ल भनी मैले अनुमति नदिई नै ग्यास खोलेर भात बसाउँछिन् । कुनै दिन एई हेर् न चामल सकिएछ कि दस ट्वाक चामल लान्छु ल भनी चामलको टिनबाट ढुक्कैले चामल निकालेर लान्छिन् मेरी छिमेकी चुर्सी लेप्चेनीले ।
हिजोआज चुर्सी घरभित्र पसिन् कि एक प्रकारको डर लाग्न थालेको छ मलाई । के माग्ने हो के लाने हो भन्ने एक प्रकारको आतङ्क छाइबस्छ । ठिकै हो छिमेकी भएपछि सामान, चिजबिज आदान प्रदान गरिन्छ । त्यो स्वाभाविकै हो । तर लगेको कुरा समयमा फिर्ता दिए पो मित्रता कायम रहन्छ । अहिले सम्म सानु एक टुक्रा अदुवा, लसुन, प्याजको कप्टेरो, खाने तेल लगेको तौलेको भए पचास साठी किलो भइसक्ने थियो । तर उनको भोलि बजारबाट वा दोकानबाट ल्याएर दिन्छु भन्ने डायलगले सुन्दा सुन्दा वाक्कै दिक्कै लाग्न थालेको छ ।
मेरा वाक्कै दिक्कैलाग्दो छिमेकी चुर्सी लेप्चेनीको यो आतङ्कदेखि कहिले मुक्ति पाउनु भन्ने कुराले म छटपटिरहन्छु ।
०००
जलपाईगुडी (भारत)
तपाईँको मासु तपाईँलाई नै भारी हुने हो अरुलाई होइन ,भने किन मोटी राईनी भनेर कसैलेनाम राख्ने ? यो कुरा हजम भएन।