लक्ष्मण गाम्नागेमाननीय ताण्डव
संविधान बनाउने विषयमा नेताहरूमा सहमति भएको समाचार हेर्न टेलिभिजनअगाडि बसेको भुसुक्कै निदाएँछु । अचानक होहल्ला, चर्काचर्की, नाराबाजीको आवाजले मलाई ब्यूँझायो । संविधानसभा भवनमा संविधान बन्ने अन्तिम तयारी हुँदाको दृश्य टेलिभिजनले प्रत्यक्ष प्रसारण गरिरहेको रहेछ । सभामा माननीय सभासदज्यूहरूको भीडका बीचमा एक जना वरिष्ठ माननीयज्यूले आफ्ना सभासद्लाई चर्को स्वरमा निर्देशन दिँदै हुनुहुन्थ्यो, \’माननीय सभासद्हरू ! अब यहाँ महाभारत युद्धको नेपाली संस्करण प्रदर्शन हुँदै छ । हामी संविधान लेखनका लागि सहमति जुटाउने अन्तिम लडाइँमा छौँ । यो लडाइँमा हामी संविधानसभालाई रणमैदानका रूपमा उपयोग गर्दै छौँ । हामीले यो सम्मानित संविधानसभाको मर्यादालाई ख्यालमा राखेर ज्यादा हिंसात्मक र उच्छृंखल नभईकन विपक्षीलाई ठोकेर सहमतिमा ल्याउनुपर्नेछ । माननीयज्यूहरू ! तिनीहरूलाई प्रहार गर्दा सकभर अप्ठ्यारो ठाउँमा नलाग्ने गरी गर्नुहोला । यो सहमतिको प्रयास भएको हुँदा कसैलाई ठहरै पार्ने हाम्रो नीति छैन । तर्साउने मात्र हो । बिरामी, बूढा र असक्तहरूलाई सकेसम्म आक्रमण नगर्नूस्, छोइपासो लाग्न सक्छ । होसियार हुनुहोस्, पत्रकारहरू वरिपरि छन्, पुरुष माननीयहरूले महिला माननीयहरूमाथि हात नहाल्नूस् । कुर्सी, टेबुल, माइक आदिलाई सहमतिको साधन र साध्य दुवै रूपमा प्रयोग गर्नुहोला । तिनीहरूलाई तोडफोड पनि गर्ने र झटारो वा डन्डाका रूपमा पनि प्रयोग गर्ने । सकभर ठूला नेताहरूलाई प्रत्यक्ष प्र हार नगर्नुहोला, ज्यादा प्रपोगान्डा गर्छन् । आफैँ जाई नलाग्नु होला तर सहमति भाँड्न खोज्नेलाई नछाड्नुहोला । ल माननीयहरू, सहमतिको प्रयास सुरु गर्नूस् ।\’
टोली नेताको निर्देशन प्राप्त हुनासाथ माननीयहरू आफू बसेको ठाउँबाट कुर्सीका माथि माथि चढ्दै, उफ्रिँदै अरू माननीयलाई कुल्चँदै, नाघ्दै फ्लोरमा पुग्नुभयो । कोही माइक भाँचेर विपक्षीतिर झट्टी हान्न थाल्नुभयो । कोही फोहरी शब्द उच्चारण गर्दै पाखुरा सुर्काउँदै विपक्षीतिर सोझिनुभयो । सहमतिको यो प्रक्रियामा बाधा गर्न आउने मर्यादापालकका टाउकामा माननीयज्यूहरूले माइकले ठोक्नुभयो । एक जना माननीय हातमा भाँचिएको कुर्सीको खुट्टो बोकेर सभामुखको आसनतिर हानिनुभएको, मर्यादापालकहरूले अमर्यादापूर्वक उहाँलाई समातेर भुइँमा थचारेपछि उहाँको रिसको पारो झन् उर्लियो । उहाँले एक्कासि उठेर कुर्सीको खुट्टो सभामुखतिर झटारो हान्नुभयो । झटारो छेक्न खोज्दा अर्का मयार् दापालकको नली खुट्टाको हाड बाहिर निस्कियो । ती वीर योद्धा माननीयलाई साथ दिँदै अर्का एक वरिष्ठ माननीय पनि \’हान् हान्, ठोक् ठोक्, लडाएर थिच्\’ भन्दै सभामुखतिर जाइलाग्न खोज्दा एउटी मर्यादापालक तगारो बनेर उभिइन् । उहाँको पालो तिनको हात च्याप्प समातेर परक्कै बटारिदिनुभयो । सहमति प्रयासमा बाधा गर्न खोज्ने तिनी पनि थुचुक्कै भइन् । सहमति नगरी नछाड्ने उहाँको अठोट अझ दृढ भयो । पछिल्लो घम्साघम्सीमा उहाँको कोट र सुरुवाल मर्यादापालकका हातमा गयो । उहाँ दौरा र कट्टु लगाएर माननीयहरू बस्ने कुर्सीमाथि चढेर उफ्रिन थाल्नुभयो । अर्का एक माननीयले उहाँलाई सम्हाल्दै माननीयज्यूको नग्नस्थितिका बारे जानकारी गराउनुभयो । यत्तिकैमा अर्की एक माननीय सभासद्ले आफ्नो बर्को खोलेर ओढाइदिएपछि बर्कोसँगै उहाँ अर्को कुर्सी उठाएर लगातार भुइँमा पछार्न थाल्नुभयो ।
घन्टौँसम्म संविधानसभामा यसरी सभासद्ज्यूहरूले संविधान लेखनका लागि सहमति जुटाउने माननीय ताण्डव प्रस्तुत गर्नुभयो । कठोर नृत्यले थाकेर चूर भएपछि उहाँहरू यत्रतत्र छरिएका कुर्सीका पार्टपुर्जा, घाइते भएर लडिरहेका मर्यादापालक र माइकहरूलाई आफ्ना कोमल पाउहरूले पन्छाउँदै बाहिर निस्किनुभयो । सहमतिको यो अद्भुत काइदा देखेर दुनियाँ हेर्या हेर्यै भयो ।
नेपाल साप्ताहिक
