सक्षम र सवल प्रदेश,सुनिश्चित अधिकार

कुकुर चिन्तन 

Nepal Telecom ad

एक बेलायती कुकुर नेपाल आएछ । नेपाली भुस्या कुकुरहरूले छ्क्क पर्दै सोधेछन्– “अरे बे, तँ पो । होइन बेलायत जस्तो धनी देशबाट नेपालमा ?” {{read_more}} height=

ङिच्च मुस्कुराउँदै बेलायती कुकुरले जवाफ दिएछ– “मेरो देशमा हावापानी, खानेबस्ने आदि जस्ता जिवनोपयोगी सबैखाले भरपुर सुबिधा छ तर…. अलि भावुक हुँदै गला अवरुद्ध गरेछ ।
के तर ? कान ठाडाठाडा पारेर नेपाली कुकुरहरूले सोधेछन् । त्यहाँ  तिमीहरू जस्तो जथाभावी भुक्न पाइँदैन । हाम्रो जात जथाभावी भुक्ने जात हो ।” बेलायती कुकुरले भनेछ । 

सायद तपाइँलाई पनि यो बेलायती कुकुरको कुराले छोयो । वास्तवमा कुकुरको अधिकार भुक्न पाउनुमा हुन्छ । घरमा थुनिएर बस्नु होइन डुल्न पाउनुमा हुन्छ । जथाभावी कुद्नु र मन लागेको खन पाउनुमा हुन्छ । उसका खानामा काँचो पाको हुँदैन । फ्याँको र राखो पनि हुँदैन । 

कुकुर भइसकेपछि चाहेको ठाउँमा सुसु गर्न पाउनु पर्छ  । स्वतन्त्र खुट्टा उचाल्न पाउनुपर्छ । पुछ्छर लत्रिनु कुकुरको लाछी पन हो । पुच्छर उचालेर चित्त नबुझेको कुरामा झम्टन पाउनुपर्छ । पर्याप्त ङुरङुराउन पाउनुपर्छ । चित्त नबुझे चुइकिन र स्वतन्त्र फ्याउरो सोसरह रुन पाउनुपर्छ । आफूलाई मन लागेको शिकार लखेटेर मार्न पाउनुपर्छ । आफूलाई मनलागेको कुरा खान कसैलाई सोधिरहनुपर्दैन । 

नेपाली कुकुर छक्क परे । यिनलाई लागेको रहेछ, मान्छेका घरमा पस्न पाए पुग्छ । मान्छेका ओछ्यान र सोफामा चढ्न पाए पुग्छ । भान्सामा गएर काँसका बटुकामा खान पाए पुग्छ । तताएको दुधको कराईको कुरौनी चाट्न पाए हुन्छ । विलौनी कोरेर खोस्तामा राखिदिए केके न हुन्छ । जुठोपुरो भए पुगिहाल्छ । मालिककका छोराछोरीसँगै खेल्न पाए हुन्छ । 

वेलायती कुकुर यसरी बुझ्दो रहेनछ । उसलाई मालिकका छोराछोरीसँग बसेर तिनको जुठो पुरो खाएर मात्र चित्त बुझ्दो रहेनछ । भेट भरिनु र चित्त बुझ्नु फरक कुरा रहेछ । उनीहरूले उसिनेर दिएका कुखुराका नङ्ग्रा टोकेर मात्र  चित्त बुझ्दो रहेनछ । बलिया जनावरका नलिहाड नचबाउन्जेल र अझ सुकेका हाड नचपाउन्जेल दाँतको चिलाई मर्दै मर्दो रहेनछ । बासना आउने चामलको फ्रिजमा राखेको भातले ती बलिया दाँतलाई मात्र कमजोर बनाउँदो रहेछ । आइस क्रिम खानु झन् खतरा रहेछ । ममको डल्लो झन् घातक हरेछ । पोकाको दूधमा कुनै दम हुँदो रहेनछ । मालिककी छोरीसँग खेल्दा दगुर्ने र भुइँ खोस्रिने ठाउँ नै पुग्दो रहेनछ । तन्ना च्यातियो कि मालिक मालिक्नीले राता आँखा तरेर बसिखान दिँदा रहेनछन् । 

नेपाली कुकुरलाई लागेको रहेछ, मान्छेका पाउना आउँदा सँगसँगै बस्न र मिठो मिठो खान पाए मजा हुँदो हो ?  वास्तवमा त्यसो होइन रहेछ । तिनका घरमा बस्ता नड्ग्रा काटेर बुच्चो बनाइदिँदा रहेछन् । कुकुरको जात नड्ग्रा काटेर होइन तिखारेर बाँच्ने खालको रहेछ । नड्ग्रा नभएपछि मुसो समाउन पनि नसकिने निरिह बनिँदो रहेछ । परेवाको बच्चो पक्रन पनि नसकिँदो रहेछ । उल्टै मुसाले कान टोकेर दिक्क लगाउँदा रहेछन् । परेवाले ठुँगेर वाक्क पार्दा रहेछन् । विरालो देख्यो भने पनि कान लतारेर बस्नुपर्दो रहेछ । यो कुरा थाहा पाएर नेपाली कुकुरहरू पर्नु छक्क परे । 

सुरु सुरुमा तर्क गरिरहेका कुकुर भरे भरे शान्त श्रोता भएर कुरा सुन्न थाले । उनीहरूले कुकुरलाई घिउ नपच्ने कुरा बुझे । बेलायती कुकुरले प्रवचन दिँदै गयो , यिनीहरू सेनको सुन्यै भए । उसको प्रवचनका प्रमुख बुँदाहरू यस्ता थिए ः 

हामी नङ्ग्रा र दाँतले बाँच्ने जात हौँ । दाँत र नड्ग्रा कमजोर बने हाम्रो अस्तित्व रहँदैन । हामी स्वतन्त्र डुलेर खाने जात हौँ । हामीलाई घिउ होइन घिउ पचाएर फालेको बस्तु राम्रो लाग्छ । हामीलाई घर भान्सा मान्य छैन । हामी ढोकामा उभियो कि खान पाउने जात । बाटामा निस्कियो कि केही न केही पाइहाल्ने जात । हामीलाई कसैका घरका चौगाराभित्र थुनिएर बस्नु छैन । हामीलाई थुनेर राख्ने खोर चाहिँदैन, मन्दिर र घरका पेटी, चोक, गल्ली भए पुग्छ ।  हामीलाई मान्छेले भन्ने गरेको घरभन्दा मसानघाट प्यारो छ । मान्छेका घरको मार्वल हाम्रा शरीरको भुत्लाका लागि खतरा हुन्छ । मान्छेका छोराछोरी हाम्रा खतरा हुन्, ती हामीलाई होच्याउँछन् । हाम्रो कला कुण्ठित गर्छन् । हाम्रो परम्परा नष्ट गर्छन् । हाम्रो पुच्छर काटिदिन्छन् । हाम्रो रौँ काटिदिन्छन् । नङ्ग्रा मठारिदिन्छन् । हामीले स्वतन्त्र सिकार खेल्न पाउँदैनौँ । स्वतन्त्र प्रेम गर्न पाउँदैनौँ । हामीमध्ये कुकुरनीलाई अर्कै घरमा कुकुरलाई अर्कै घरमा राखिदिन्छन् । यो हामीलाई मान्य छैन । हामीलाई कात्तिकमा माला लाइदिएर पूजा गर्दैमा हुँदैन । हाम्रो कात्तीक महिनाव्यापी चाड हो । यस चाडलाई चाहे वर्षव्यापी पनि बनाउन सक्छौँ । यस कुरालाई मानिसले बुझ्दैनन् । खटाइखटाइ खान दिन्छन् । हामी खटाएको खाने जात होइनौँ । उखानै छ नि कुकुरलाई स्वर्ग मन पर्देन । 
ऊसले भनेका तर केही बुझ्न नसकिएका कुरा पनि सुनियो त्यहाँ –
कुत्ता घाँस खाय तो सभी पाल लें ।
कुत्ताके आँटा होय तो लिट्टी लगा के खाए ।
कुतिया चोरों से मिल गई तु पहरा कौन दे ?
कुत्तेको घी दहीं पचता ।
कुत्ते मुह लगाने से सिर चढे । 

सायद यी कुरा नेपाली कुकुरले बुझे । उनीहरू वेलायती कुकुरलाई अगाडि लगाएर जिन्दावादको नारा लाउँदै पल्लो चोकतिर लागे । मेरा घरको कुकुर पनि जन्मदेखिको बल निकालेर भुक्तै बारै नाघेर बाहिर निस्कियो । म भने हेरेको हेर्यै । 
पाँचथर, हाल काठमाडौं
 

Fitkauli Publication Books comming soon
Nepal Telecom ad
जय वासुदेव बाजे

जय वासुदेव बाजे

डा. रमेश शुभेच्छु
घिराैँलाे

घिराैँलाे

डा. रमेश शुभेच्छु
तीन टुक्रे कविता

तीन टुक्रे कविता

डा. रमेश शुभेच्छु
चार ठोकान

चार ठोकान

डा. रमेश शुभेच्छु