नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

भैरव एउटा आतङ्क पनि हो ।
मैले भैरवगणको कुरा गर्न खोजेको होइन । खसोखास भैरव अर्यालकै कुरा गर्न खोजेको हुँ । भैरव अर्याल नेपाली हास्यव्यङ्ग्य साहित्य जगतका शिखर व्यक्तित्व हुन् भन्दा मलाई कसैले पनि औँलो ठड्याउनुहोला जस्तो लाग्दैन । भैरव अर्याल नेपाली हास्यव्यङ्ग्य साहित्यका खासगरी हास्यव्यङ्ग्य निबन्धका मानक व्यक्तित्व हुन् । अरु कोही गतिलो नभएका कारणले उनी मानक भएका होइनन् । नेपाली हास्यव्यङ्ग्य सहित्यका अरु थुप्रै उत्कृष्ट लेखकहरूको तुलनामा मात्रै पनि होइन बरु उनको प्रखर र विशिष्ट लेखन क्षमताले नै हास्यव्यङ्ग्य निबन्धमा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमै भैरव अर्याल तुलनायोग्य छन् भन्ने मलाई लाग्छ । मैले धेरै विदेशी हास्यव्यङ्ग्य साहित्य पढ्न सकेको छैन । केही विदेशी र धेरै भारतीय हास्यव्यङ्ग्य नै हो । भारतीय व्यङ्ग्यकारहरूसँग उभ्याएर भैरव अर्याललाई हेर्‍यौँ भने हामीले छाती फुलाएर, शिर ठड्याएर गर्व गर्न सक्ने व्यङ्ग्यकार उनै हुन् । जय भुँडी, काउकुती, इतिश्री र दश औतारहरूले उनलाई हास्यावतारकै रुपमा उठाएका छन् । उनीसँग पौँठेजोरी खेल्ने त थुप्रै निस्किए तर अहिलेसम्म उनलाई व्यङ्ग्य निबन्धमा पछार्ने पहलमान देखापरेको छैन भन्दा उहँ बाहेकका वरिष्ठ हास्यव्यङ्ग्यकारहरूको चित्त दुख्यो भने म क्षमाप्रार्थी छु, तर मलाई खसोखास लागेको कुरा यही हो । कवितामा महाकवि देवकोटा, कथामा गुरुप्रसाद मैनाली, उपन्यासमा पारिजात जस्तै हास्यव्यङ्ग्य निबन्धमा भैरव नै हो । यसलाई व्याख्या गरिराख्नै पर्दैन ।

भैरव एउटा आतङ्क पनि हो ।
भैरव अर्यालले कविता खासै लेखेका छैनन् । कथा लगायत अरु क्षेत्रमा पनि उनको चर्चा त्यति हुँदैन । मैले हास्यव्यङ्ग्य निबन्ध भनेर पटक पटक जोड दिनुको कारण पनि त्यही हो । किनभने उनका निबन्धको तुलनामा कविता र अरु विधा छायाँमा छन् । निबन्धमा पनि प्रारम्भिक चरणका निबन्धहरू ठिकै मात्र छन् । जुन भर्खरै टेडो ऐना संग्रहमा संकलित भएका छन् । तर उनीभित्रको लेखक बैँशले उन्मत्त भएर मात्तिएका बेला उनले जन्माएका जयभुँडी, इतिश्री, गलबन्दीहरूका अधिकांश निबन्धको स्तरलाई उछिन्ने हास्यव्यङ्ग्य निबन्ध अरु कसैले जन्माएको मैले चाहिँ सुनेको छैन है । चट्याङ्मास्टर, अर्जुन पराजुली, नवराज कार्की लगायतका केही प्रतिभाशाली कविहरूले कविताको क्षेत्रमा भने अलि बढी गरे कि भन्ने मलाई लाग्छ । के कसो हो, यो कुरा पाठक, समीक्षक र समालोचकहरूको गोलमेचले छिनोफानो गरोस् । मैले त्यतापट्टि धेरै जान्ने हुनु ठिक छैन ।

भैरव एउटा आतङ्क पनि हो । यो मेरो मन्तव्यको शीर्षक हो ।
भैरवले चालिसै वर्षको अल्पायुमा आफूलाई सिध्याए । मदन भण्डारी बाँचिरहेको भए आज यो देशको स्थिति यस्तो हुने थिएन भनेर धेरैले भन्छन् । मलाई पनि यो कुरा ठिकै होला जस्तो लाग्छ । उम्केको माछो ठूलो भनेर मात्रै यो भनिएको होला जस्तो मलाई लाग्दैन । मरेको छोराका अँखा ठूला पनि भन्छन् क्यारे । तर मलाई सधैँ मनमा लागिरहन्छ, भैरव आजसम्म भएका भए हास्यव्यङ्ग्य साहित्यको स्तरलाई कहाँ पुर्‍याउँथे होला । मदन भण्डारीको मृत्युजस्तै यो एउटा रहस्यमय र बेअर्थको कल्पना हो । तर पनि म यो कल्पना गर्थें गरिरहेको छु र गरिरहनेछु । यस्ता कुरा गर्‍यो भने चट्याङ् मास्टर हामीलाई व्यङ्ग्य कस्तै भन्ने गर्नुहुन्छ-
दूध छैन, भए भात दूध भात गजब हुन्थ्यो ।

भैरव एउटा आतङ्क पनि हो ।
मेरो घरको भित्तामा भैरव अर्यालको अर्ध मुस्कान भएको एउटा तस्वीर झुण्डिएको छ । म हास्यव्यङ्ग्य लेख्न बस्ता त्यसले मलाई हेरिरहेको हुन्छ । तिम्रो जत्तिको नसके पनि तिम्रो छेउछाउको लेख्न सके पनि कस्तो हुन्थ्यो होला बूढा ! भन्छ मेरो मन हरेक दिन । जति कने पनि राम्रो लेख्नै सक्तिन म । लेखिसकेर उनलाई हेर्छु, उनी मुस्कुराइरहेकै हुन्छन् । भन्दाहुन् लेख् भाइ लेख्, अझै राम्रो लेख् । त्यसपछि म फेरि लेखिरहन्छु । लेखि…रहन्छु । साँच्चै भन्ने हो भने भैरव मेरा लागि एक आतङ्क पनि हुन् । हास्यव्यङ्ग्य लेख्नु, अनि उनको जत्तिको मरिगए लेख्न नसक्नु । कस्तो समस्या, कस्तो पिर, कस्तो हैरानी । त्यसैले मैले बारम्बार भनेको हो, भैरव एउटा आतङ्क पनि हो । आतङ्कै होइन त यो ?? रामकुमार पाँडेलाई पनि यस्तै लाग्दो हो कि ? नरेन्द्रराज पौडेललाई ? श्रीधर खनाललाई ? डा. माधव पोखरेललाई ? मोहनराज शर्मालाई ? विश्व शाक्यलाई ? आर.सि. रिजाललाई ? नरनाथ लुइँटेललाई ? हरिकला उप्रेती, नरमेन्द्र लामा र श्यामबहादुर लामालाई ? उत्तमकृष्ण मजगैञालाई ? भाउपन्थी, चूडामणि रेग्मी, विष्णु प्रभातलाई ?? र अरु अरुलाई पनि यस्तै लाग्दो हो कि कस्तो लाग्दो हो ।

भैरव एउटा आतङ्क पनि हो । भन्ने शीर्षक भएको मन्तव्य अब गन्तव्यमा पुग्नै लाग्यो ।
भैरव गुठी छ । भैरव पुरस्कारहरू छन् । भैरव बाटिका छ । भैरव पुस्तकालय छ । भैरवको सालिक छ । भैरवको प्रतिमा स्थापना हुन्छ, अनावरण हुन्छ, चारैतिरबाट सहयोग आउँछ । भैरव स्मृति सभाहरू हुन्छन, कवि गोष्ठीहरू हुन्छन् । भैरव विशेषाङ्कहरू छन्, भैरवमाथि शोधहरू हुन्छन्, पिएचडीहरू हुन्छन् । भैरव- भैरव- भैरव । के यो भैरव आतङ्क होइन त !

अन्तमा यी दिवंगत प्रिय आतङ्कलाई हार्दिक श्रद्धान्जली दिन्छु । त्यो होनहार प्रतिभा भैरव अर्यालको प्रतिमा स्थापना गरी हेटौँडातिरका हास्यव्यङ्ग्य लेखकहरूलाई पनि आतङ्कित पार्न प्रयास गर्ने हेटौॅडाको एउटा आतङ्क आर.सी. रिजाल र उहाँका सहयोगी मित्रहरू र सिस्नुपानी हेटौँडाका सबै साथीहरूलाई हार्दिक धन्यवाद दिन्छु । भाषण गर्न पटक्कै नआउने मलाई भाषण गर्नुपर्छ भनेर आतङ्क मच्चाउने आयोजक संस्थालाई पनि धन्यवाद नै दिन्छु । र अन्तमा भाषणको बोरिङ् मेटाउन उनै अलवर भैयाको एउटा कविता वाचेर विदा हुन्छु ।

०००
काठमाडौं