नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

हरिकला उप्रेती :

‘तेत्तीसकोटी देवताले रक्खे गरून्’ हजुरबा हरबखत यही भन्थे । ‘कोटीकोटी देवताले बास गरेको हाम्रो देश स्वर्गभन्दा सुन्दर छ ।’ गोवर्धन गुरुले धुले स्कुलमा खुरुखुरु देवताकै बारेमा दत्तचित्त पार्दैथे । त्यो दिन छिनमाया फुपुको छोरो छोटेले पाठ बुझाउँदा तेत्तीस भन्ने ठाउँमा बत्तीस मात्र के भनेको थियो, गोवर्धन गुरुको गर्जन सुनियो । सुकेनासले चुसेका औँलाको पञ्जाछाप छोटेका पोक्चे गालामा छर्लङ्ग देखियो । विचरो छोटे रुँदै घर गएर फुपूलाई पोल लाएछ । फुपुले उल्टै पुन्युले उसैको पुर्पुरो सेकी दिइछन् । हाम्रा देवीदेवता घटाउने कुलक्षिना भनेर जोड रिसाइछन् । त्यसदिनदेखि अरू जेसुकै बिर्से पनि हाम्रा देवता तेत्तीसकोटी हुन् भन्ने कुरा कहिल्यै बिर्सिनँ ।

देवता तेत्तीसकोटी त छन्, तर यो तेत्तीसकोटी भनेको चाहिँ कति हो ? मेरो मनमा जिज्ञासाको जरो झन जौडे भएर गाडियो । सोधौँ भने त्यति पनि नजान्ने भनेर गोवर्धन गुरुले भकुर्लान् । नसोधौँ भने नानाभाँतीका कुतर्कले भतभती खती हुने गरी पोल्ने भो । बाउ घरका माउ हुन्, माउलाई नै सोधौँ न त हाउ, भनौँ भने सुनेकै भरमा न भनेका हुन् । विचरालाई बिथ्थामा के बिच्क्याउनु । आमा परिन् ज्ञानीमाया विद्वान् बाजेकी छोरी । छोरीले पढे पोइल जान्छन् भन्ने आत्मज्ञानी हजुरबाले आमालाई स्कुलै पठाएनन् । यत्रो गणितको गन्जागोल हिसाब उनका हविगतले भ्याउँदैन । त्यतिकैमा अलिअली गर्दै अग्लिँदै गइयो । अग्ला मान्छेले होचा कुरामा खोचे थापेर उचाइ होच्याउने कुरै आएन । त्यसैले मेरो कोटीज्ञान जान्ने जिज्ञासा कुमालकोटीको गुँड जस्तै गुडुल्कियो मनभित्रका बन्द कोठामा ।

अहिले भरखरै, एक नव भगवान् भक्तसँग भेट भयो । उनले शान्तिका लागि कोटीहोम गर्ने कुरो कोट्याए । मैले झट्ट सम्झेँ कोटी जान्ने मौका यसै चोटि हो। अलि जोक्कड पाराले भक्तलाई भनिहालेँ “हैन । यो कोटीहोम भनेको चाहिँ, कति चोटी होम गर्नु हो ?” उनले ज्ञानगङ्गा बगाउने मौका चुकाएनन्- “कोटी भनेको करोड हो बाबु । अहिलेका मान्छेलाई पहिलेका कुरा के चाहा । कोटी चोटी चामल, घ्यू, पैसा सबै स्वाहा पारे पछि संसारमा शान्ति नै शान्ति हुन्छ ।” उनी कोटीहोमतिर केन्द्रित पार्न कथ्य कुरा कन्दै थिए ।

म भने डुबिसकेकी थिएँ कोटीकै हिसाबमा चुर्लुम्म । भारतको लक्ष्मणपुर बाँधले नेपालको तराई डुबे झैँ । एकचोटिमा करोड हुने भए, नेपालको जनसङ्ख्या झण्डै अढाई कोटी छ । मेरीबास्सै । देवता चाहिँ तेत्तीसकोटी । यो त अति भो, किन चाहिए यत्रा औधी देवता ? एकजना बुद्धले सबै बुद्धधर्मीहरूको रक्खे गर्छन् । एउटै क्राइस्टले सबै क्रिस्चियनहरूको लालनपालन गर्न भ्याउँछन् । एउटै मुहम्मदले सारा मुस्लिमहरूको रेखदेख गर्न सक्छन् । हाम्रो यति सानो देशका, यति थोरै जनताको रक्खे गर्न चाहि तेत्तीसकोटी चाहिए । थुइक्क ! हाम्रो देशका चाहिँ देवता पनि कत्ति हुतिहारा । शक्ति भए पनि सहाराको हात पसार्ने । यत्रा औधी देवतै देवता भएका मुलुकमा किन अनिष्ट हुन्छ ? किन बाढी पैरो जान्छ ? किन सरकार, राजा र माओवादी चाहिन्छ ? किन मान्छे मान्छे मारामार गर्छन् ? एकजना मनुस्यलाई सोह्रैआना देवताले रक्खे गर्नु पर्ने हो । किन, देवतामा पनि एकता छैन ? कि सरकारी कर्मचारी जस्तो- “राजाको काम कैले जाला घाम” भनेझैँ आलटाल गरेर दिन बिताउँछन् । कि एक अर्को बीच ‘हानथाप’ गर्दा गर्दै प्रलय भएको पत्तै पाउँदैनन् ?

ओहो ! सोच्दा सोच्दै म त अर्कै दुनियाँमा पुगिसकेछु । त्यतिकैमा एकजना मित्र आएर के भो भन्दै झकझकाए । वृतान्त बताएपछि बन्द भएको बुद्धिको बिर्को खोलिदिए यसरी “एकचोटि विभिन्न धर्मभिरु बीचमा कसका देवता ठूला भन्ने होड चलेछ । आफ्नै देवता ठूला भन्ने प्रमाणित गर्न पालैपालो सबै चढेछन् धरहराको टुप्पो । “अल्ला ओ अकबर” भन्दै हामफालेको मुसलमानलाई उसका देवताले सहज अवतरण गराएछन् । त्यस्तै क्रिस्चियनलाई पनि एक मात्र क्राइस्टको कृपा परेछ । त्यसैगरी “जय भोले” भन्दै हामफालेको हिन्दूलाई भाङ खाएर भाँडभैलो गर्ने भोलेमाथि शङ्का लागेछ । बिचरो ! हिन्दूले बीचमा पुगेर विष्णु पुकारेछ । जताततै बिथितिको बिजारोपण गर्ने पुरुष देवताको के भरोसा भन्दै भुइँमा झर्ने बेलामा “काली- काली” भन्दै कराएको त बिचरो, ठहरै भएछ । देवताहरू नै अन्यौलमा परे होला कुन चाहिँ आएर बचाउन बरा… !

उनको कथाको अन्त्य त भयो तर मेरो मनमा भने कौतुहलको जन्म । कस्तो मोटो बुद्धि मित्रको, उनले किन बहुसङ्ख्यक भगवान् मात्र देखे । हामी बहुप्रेमी, व्यवस्था बहुदलीय, बहुजाति, बहुधर्मी, बहुभाषी, बहुभेषी, बहुनेता, बहुविचार आदि इत्यादि सबै बहु । अनि किन नहुन् त बहुदेवता ? हुँदाहुँदै सबैले फलाक्ने शान्ति र वार्ताको पनि बहु परिभाषा । जयहोस् बहुवादको ।

०००
गोर्खेलौरी (२०६१)