नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

उत्तमकृष्ण मजगैँया :

जीवन छँदै डि.भी. चिठ्ठा पारेर अथवा कामकै खोजीमा भए पनि अमेरिका, बेलायत, अस्ट्रेलिया, जापान, क्यानडा वा यस्तै इन्द्रलोक, कुबेरलोक जान लालायित भीडमा आफूलाई नउभ्याएर, मरिसकेपछि पनि उतैतिर नजन्मेर नेपालजस्तो गरिब र अँध्यारो मुलुकमा फेरि जन्म लिन चाहने कस्तो हरिलठ्ठक रहेछ भन्नुहोला । तर मैले धेरै दिनको चिन्तन-मन्थन र धेरै रातको जाग्रामपछि प्राप्त गरेको आत्मज्ञान हो यो । त्यसैले मैले- “प्रभो ! फेरि जन्म होस् त नेपालमै होस् ।” भनेको हूँ । कुरा बुझ्नु भो ? ए, बुभनु भएन ? त्यसो भए मेरो कुरा ध्यानले सुन्नुहोस्- हेक्का राख्नुहोला – मलाई गुरु मान्नोस्, नमान्नोस् तर मेरो दिव्यज्ञानबाट प्रशस्त फाइदा भने उठाउन सक्नुहुनेछ । मैले यो ज्ञान बुद्धले झै दरबार त्यागेर, परिवारबाट भागेर यौटा पिपलको रुखमुन्तिर धुमधुम्ती बसेर पाएको होइन, बरू घरबार । दरबार नै भनिदिए पनि हुन्छ । जोरेर, देशदुनियाँ डुलेर, रसरङ्गमा भुलेर आर्जन गरेको अद्भूत ज्ञानको सार हो ।

कुरा थालौँ कि ? हेर्नुस्, यो आर्थिक युग हो । त्यसैले यस युगको मूलमन्त्र हो- पैसा । जसले अकूत धन कमाउन सक्छ, त्यही सफल र चिरञ्जीवी बन्छ । अर्थात् उसैको इतिहास लेखिन्छ, बिरुदावली गाइन्छ र ठाउँठाउँमा सालिक समेत ठड्याइन्छ । सालिक ठडिन आज शहीद बन्नु पर्दैन । धनले व्याङ्कहरू भरे पुग्छ । राष्ट्रिय स्वाभिमानको रक्षार्थ रणमा मर्नु पर्दैन, बाँचेरै विभिन्न तिगडम गरे पुग्छ । राष्ट्र र राष्ट्रियता त थोत्राे आदर्श र क्षणिक भावुकताका कुरा मात्रै हुन् । आफै सोच्नोस्, तपाईंका पुर्खाको राज्य र राष्ट्रियता कुन थियो । पाल्पा थियो ? कास्की थियो । लमजुङ थियो ? गोर्खा थियो ? यस्तै कुनै प्युठानी, सल्यानी, दङाली, जुम्लेली, उदयपुरे, कुनै मकवानपुरे त कुनै तिरहुते पनि थिए होलान् । विभिन्न थुम्काथुम्की र बाईसे चौबीसेमा बाँडिएका । तर आज सबैले ‘जय नेपाल’ भनिरहेका छन् भने कहाँ रह्यो त पुर्खाका पालाको राष्ट्रियता ? भरुवा बन्दुक पड्काउँदै पृथ्वीनारायण शाहले ‘यो नेपाल हो’ भनेजस्तै अहिले पनि अदृश्य शक्तिको आडमा अरु कसैले बम पड्काउँदै ‘यो फलानो हो’, ‘यो डिस्कानी हो’ भन्न सक्दैन भन्ने केही ग्यारेन्टी छ र ?

किनभने अहिले डन मावलीहरूसँग अथवा क्रान्ति र विद्रोहका नाममा हातहातमा संहारकारी अत्याधुनिक हतियार देखिने गर्छन् । अस्थिर भविष्यको यस्तो राष्ट्र र राष्ट्रियताको सवाल उठाएर थोत्रो तर्कद्वारा कम से कम मजस्तो जल्दो बल्दो र बुद्धिमान् नेतालाई सजिलै पार्न सकिन्न । मेरी आदर्श भनेको राष्ट्र होइन, पैसा हो । मैले आफू जोगी बन्नका लागि राजनीति गरेको पनि होइन । त्यसैले ‘नेपालको तराई, पहाड, हिमाल- मेरै गोजीको माल’, ‘देश चुसेर फ्याँकेको अवशेष’, ‘हरियो वन नेताको धन’ भन्ने गरेको छु । विश्वमा नेपालबाहेक त्यस्ती अर्को कुन मुलुक छ जहाँ नेता, मन्त्री र उनका हनुमन्तेहरूलाई देशको वन निजी धनमा परिणत गर्ने खुला छुट मिलेको होस् । मेरै पालामा वन सबै सखाप भएछ भने पनि राष्ट्रको ढुकुटी खर्च गरेर पुनः वृक्षारोपण गरौला नि । हुक्र्यो भने भोलि त्यो वन मेरा छोरा, नाति, पनातिसम्मले नै काट्ने छन् । आखिर उनको भविष्य पनि त मैले नै सुरक्षित गरिदिनुपर्‍यो नि !

शिक्षक र कर्मचारी बनेर राजनीति, युनियन र आन्दोलन, नेता बनेर विदेशीहरूको पूर्ण बफादारीका साथ चम्चागिरी गरेको देख्नुभएको छैन कुनै कुनै जातगोत्रमा यहाँ पनि पर्नुहुन्छ होला कि ? गर्नोस्, गर्नोस् । ढुक्कसित गर्नोस् । यहाँ सबैलाई जे गर्न पनि खुल्ला छुट छ बुझ्नु भो ? त्यसैले पहिले पावरको टावर चढेपछि म्यानपावरदेखि निर्माण-ठेक्का, खरिद-विक्री, एनजिओ र आइएनजिओसम्मको नजराना र कमिसनको निर्झर बर्सात हुने नै भयो । पहिले शक्ति-बन्दुक-गोली, त्यसपछि थुक बिक्दो बोली । आफै पावरमा रहेपछि वा पावरवाला अन्नदाता भएपछि नेपालमा के छैन यस्तो कमिसन- भेटी जति खाए पनि हुन्छ । छानीछानी चेलीबेटीहरू बम्बै-अरब जति पठाए पनि हुन्छ । आरडिएक्स, बन्दुक, बारुद, सुन, मूर्ति, नक्कली रुपियाँ, विदेशी करेन्सी, तस्करी, कालाबजारी, कमिसनको खेल चाहनुहुन्छ भने हाम्रो नेपालमा धन कमाउने हजारौँ बाटा छन् । यो देश त हामीजस्ता नेता कम तस्करहरूको भूस्वर्ग नै हो । त्यसैले यहाँ कतिको पेट र मलद्वारबाट सुन र हीरा झर्ने गर्छ । छाला र मासुभित्रबाट स्म्याक, हेरोइन र ब्राउनसुगर निस्कने गर्छ । साना ठुला माछाहरूले सुनमात्र होइन, सिङ्गै जहाज निल्न सक्छन् । यस्ता उदाहरण त कति छन् कति ।

त्यसैले सीमापारि नै तेलका ट्याङ्कर रित्याउन- सिध्याउन सक्ने पुरुषार्थीले डिजल-पेट्रोलमा त्यो जाबो मट्टितेल वा पानी मिसायो त कुन बहादुरी गर्‍यो ? यहाँको मल नक्कली, प्रत्येक माल नक्कली ! औषधी समेत नक्कली बिक्छ यहाँ । त्यो पनि मुटु र रक्तचापको, मस्तिष्कघातको । बलियाले देश खाएकै छन् । यो त हाम्रो देशको विशेषता नै हो । त्यसैले त यहाँ सदाचारी ठहरिएका निमुखा, निर्धाहरू भोकभोकै मर्छन् तर मजस्ता तिकडम गर्न सक्ने बलियाले सधैँ तर मार्छन् ।

बन्धु । किन अरब जाने ? चिहान खन्न ? किन अमेरिका, बेलायत जाने ? सडक-गल्ली बढार्न ? बुद्धि- चातुर्य र तिकडम गर्न सके हाम्रै देश स्वर्ग छ । पहिले जसरी भए पनि धन कमाऔँ र सत्ता प्राप्त गरौँ । सत्ता प्राप्त गरिसकेपछि पुनः अकूत धन कमाऔँ । कम से कम मैले सिंहदरबारभित्र तपस्या गरेर पाएको सिद्ध-सूत्र-मन्त्र यही नै हो । के भन्नुभयो ? अख्तियारले नाप्ला ? कानुनले बाँध्ला ? च्व… च्व…! अब त मलाई तपाईंको बुद्धिप्रति साह्रै टीठ लागेर पो आयो त । के तपाईंले अदालतको फैसलापछि पनि अटेरी गरेर स्वतन्त्र घुमिरहेका उच्च पदीय चोरहरू देख्नुभएको छैन ? छ त यहाँ कसैको हिम्मत तिनीहरूलाई पक्रेर भ्यालखानमा कोच्न सक्ने ? मैलाई हेर्नोस्, कसैले मलाई छोएर त हेरोस्, मैले उल्टो उसलाई नै घोक्रेठ्याक ख्वाएर तीन त्रिलोक चौध भुवन देखाइदिन सकिनँ भने म आफ्नो बाबुको असली छोरा नै होइन, बुझ्नु भो ? यसरी सबैतिरबाट संरक्षण पाएर पनि कथकदाचित् कुनै मतिहीन सिल्लीद्वारा पक्राउ परिहालिन्छ भने पनि कतिपयले कौतूकपूर्ण सफाइ पाएझैँ मैले पनि सफाइ पाएरै आफ्नो चर्तिकला देखाइदिनेछु ।

के भन्नुभो ? यो त भ्रष्टाचार हो अरे । केको भ्रष्टाचार नि । के तपाईं भ्रष्टाचार गर्नु हुन्न ? अफिसको गाडी र मोटरसाइकिल आफ्नो व्यक्तिगत काममा ससुराली दाइजो जस्तै ठानेर कुदाउनु हुन्न ? ल्यापटप, कम्प्युटर वा यस्तै अन्य महत्त्वपूर्ण वस्तुहरू आफ्नो बाबुको सम्पत्तिकै ठानेर घरमै ल्याई प्रयोग गर्नु हुन्न ? मिटिङ भत्ता, यात्रा भत्ता, ओभरटाइम भत्ता के सधैँ शुद्धरूपमा बुझ्नु भएको छ ? पत्नीलाई पि.ए. बनाएर विदेश उड्नुभएको छैन ? या पि.ए. लाई नै पत्नीको दर्जा दिएर पनि लानुभएको होला कि सम्मेलनको निहुँमा तेस्रो मुलुकतिर कहिलेकाहीँ । अनि, अफिस कहिले लेट आउनुभएको छैन ? नआएको दिन पनि हाजिर गर्नुभएको छैन ? हाकिम हुनुहुन्छ भने तपाईंको पियनले अफिसकै तलबमा तपाईंको भात पकाउँदैन ? तपाईंको बारी-फूलबारी गोडमेल गर्ने, सिँचाइँ गर्ने गर्दैन ? तपाईंका लागि बजारबाट सामान किनमेल गरेर ल्याउँदैन ? तपाईं लेखापाल अथवा स्टोरकिपर हुनुहुन्छ भने त तपाईका दसै औँला घिउमा डुबेको हुनुपर्छ, किनभने हाकिमसँगको मिलेमतोमा सयको हजार र हजारको लाख पुर्‍याएर बिल बनाउने अवसर तपाईंसँग छँदैछ । सबै यस्ता हुँदैनन् नि ! भन्नुहोला तर यदि कुनै त्यस्तो चोखो मान्छे छ भने ऊ धेरै दिनको भोकोझैँ देखिन्छ होला । घरपरिवार र आफन्तीका नजरमा निकम्मा साबित भएको ऊ कि त गुनासो गर्दै भौँतारिएर सुनुवाई नै नहुने निकायको चक्कर काट्दै होला कि विदेशी सेना पसेर सबै ठिक दुरुस्त पारिदिने भ्रमपूर्ण कल्पनामा ढुक्क बसेको होला । अवसर नचिन्ने यस्ता बुद्धूलाई के भन्ने ?

काँतर मान्छेहरू अस्थिरता र द्वन्द्वसित खै किन डराउँछन् ? म त चाहन्छु, यो देशमा द्वन्द्व कहिल्यै नसकियोस् । हुन सक्छ भने नयाँ नयाँ रूपमा यो अरु चर्कियोस् । किनभने द्वन्द्वका नाममा अरबौँ डलर भित्रिरहेको हुन्छ बाहिरी मुलुकबाट । यसरी नै बाढी पहिरो, भूकम्प, भोकमरी, महामारी, सबैले अनुदानरूपी डलर नै तान्ने हुन् । भित्रिएको रकममा मेरो पनि भागबण्डा रहने गर्छ भन्ने कुरामा कसैले कुनै शङ्का नगरे हुन्छ । मैले हतियार बेचेको छु, गोलाबारुद बेचेको छु, अनुदानको अन्न बेचेको छु । सुन्नुभएको छैन ? जलमाफिया, वनमाफिया, भूमाफिया भनिएजस्तै सदनमाफिया, लोकतन्त्रमाफिया, आन्दोलनमाफियाहरूका किस्सा ? यस्तै स्कुल कलेज र विश्वविद्यालय माफिया, अस्पताल माफियाका बारेमा पनि सुन्नुभएकै होला । तिनीहरू भनेका पनि त म र मजस्तै मेरा दौँतरीहरू नै हुन् ।

त्यसैले यस्तो भूस्वर्ग छाडी विदेश किन धाउँथेँ त म ? मैले त पहिलै भनिसकेको छु तस्कर र भ्रष्टाचारीका लागि नेपालभन्दा राम्रो अर्को कुनै मुलुक संसारमै छैन । त्यसैले प्रभो ! म मरिसकेपछि पनि फेरि जन्म लिन पाउने भए मेरो प्यारो देश नेपालमै जन्मिन पाऊँ । त्यसमा पनि बेइमान, तस्कर, भ्रष्टाचारी र कालोबजार गर्न सक्ने मात्र नभई ताक परे यो देशै बेचिदिन सक्ने उपल्लो दर्जाको प्रभावशाली नेता, मन्त्री वा अधिकारी भएरै जन्म लिन पाऊँ । बिन्ती !!….

०००
‘समकालीन साहित्य’ (२०७६)