नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

त्यसो त म कुनै सत्यवादी हरिश्चन्द्र होइन । म मज्जाले झुटो बोल्छु । अरुलाई गाली गर्ने कुरामा मलाई कसैले भेटौंला भन्ने कुरा नचिताए पनि हुन्छ । ‘राँडीका छोरा’, ‘बज्याका छोरा’ जस्ता खाँटी बाक्यदेखि ‘आमाचकारी’सम्मका गाली कण्ठस्त छन् मलाई । यो कुरा मेरा आफ्ना-आफन्त सबैलाई थाहा छ । म त्यसैमा आनन्दित हुन्छु र त्यसैमा रमाउँछु भन्ने कुरा पनि बुझेका छन उनीहरूले । त्यसैले मैले बोलेको कुराको प्रतिवादमा उत्रिने हिम्मत गर्दैन कसैले । तर अहिले जुन कुरा सुनाउन गइरहेको छु, त्यसमा झुठको अंश बिल्कुल छैन । किनकि म अहिले यस्तो ठाउँमा बसेको छु, जहाँ पुगेर झुटो बोल्ने हिम्मत कसैले पनि गर्न सक्दैन भन्ने कुराको विश्वास समेत दिलाउन चाहन्छु । यसको लागि हिन्दी सिनेमामा खुवाइने खालको ‘गीताको कसम’ खानसमेत तयार छु म ।

मानिसहरू भन्दछन् मेरो बोली झुटो मात्र नभएर रुखो पनि छ । ठिकै पनि होला किनकि मैले चिल्लो भाषा बिर्सिसकेको छु । मेरो मुखबाट सिधा र चिप्लो कुरा निस्किनै मान्दैनन् । त्यसैले मसँग मेलजोल गर्न रुचाउँने मानिसको खडेरी परेको हुन्छ प्रायः । तर, मेरी भाउजू त्यस्ती छैनन्, उनले मेरो बोलीमा सत्य र तथ्य लुकेको हुन्छ भन्दै मलाई हौसला दिने गर्छिन् । उनको कुरा सुनेर म त्यसै-त्यसै मक्ख पर्ने गर्छु ।

त्यसो त, म मेरा दाजुभाउजूको परमभक्त हुँ । उनीहरूको अगाडि पर्दा जहिल्यै भिजेको बिरालोजस्तो बनेको हुन्छु । तर आज किन हो कुन्नि ? मलाई औधी नै बिरक्त लागेको छ । कति झुटो र फटाहा कुरा मात्र गर्नु । आज मलाई साँच्चिकै साँच्चो कुरा भन्न मन लागेको छ, त्यो पनि आफ्ना साख्यै दाजु भाउजूको कुरा ।

आफ्नो परिवारको गुह्य किन ह्वाङ्ग पार्नु परेको होला ? भन्ने लाग्न सक्छ तपाईंहरूलाई ! यी सब कुराको पछाडि पनि कारण छ । त्यसो त बिनाकार्य र कारण यो संसारमा हुन्छ नै के र ? सुन्न चाहनु हुन्छ भने सुन्नुहोस्, बिषयबस्तु यस प्रकार रहेको छ-

मेरा दाइ गफ गर्न र डिङ हाँक्ने कुरामा जति खप्पिस थिए, उति नै खली थिए सुरा र सुन्दरीको मामलामा । दुई चार पेग बेलायती सर्बत लगाएको बेला पर्‍यो भने त उनको स्वभाब गाउँघरमा छाडा छोडेको बहर गोरुजस्तो बनेको हुन्थ्यो । खल्ती दह्रो पारेर हिँड्ने दाइले जसलाई आँखा झिम्क्याउँथे त्यो तरुनी पट्टिई भनेर बुझ्न तिथिमिति या साइत पर्खिनु पर्दैनथ्यो । उनले कुन होटेलमा रात बिताए भन्ने कुरा, अलि ठुलो भएपछि दाइ के गर्छन् ? र कता जान्छन् ? भन्ने कुरा बुझ्न कुकुरले जसरी सुँ… सुँ… गर्दै सुँघ्दै हिँड्ने बानी परेको मबाहेक अरु कसैले सुइँकोसम्म पनि पाउँदैनथ्यो । त्यसो त दाइका यस्ता बिठ्याइँ मैले भाउजूलाई सुनाउँदिनथें । तर, नसुनाएर के गर्नु ! दाइको चरित्रप्रति सधैंभरी त्रस्त र सशङ्कित रहने भाउजूले उनलाई फिटिक्कै विश्वास गर्दिनथिन् ।

एक दिन, घरभित्र पस्दै गर्दा अलि परबाटै नियालेर हेरें, एक्लै चुपचाप बरन्डामा बसेकी भाउजूको अनुहारमा । चुप लागेर बस्ने स्वभावकी त थिइनन् ऊनी । तर, त्यो दिन के भएर हो कुन्नि ! धुमधुम्ती एक्लै बसेकी भाउजू द्रौपदीले जसरी झाँक्रो फिंजाएर कपालका एक एकवटा केस्रा छुट्याउँदै थिइन् । उनको चालामाला निको छ जस्तो लागेन मलाई । मेरो मनले उनको यो कृत्यलाई अनिष्टको सङ्केत ठान्यो ।

मैले नजिकै पुगेर बिस्तारै- ‘के भयो भाउजू ? सन्चो छैन कि कसो ?’ भन्दा कुनै जवाब नदिएकी उनी आफ्नो खुम्चिएको सारी टकटक्याउँदै उठिन् र केही नबोली कतै नहेरी बैठक कोठामा बोल्दै गरेको टिभी बन्द गर्दै भान्सातिर लागिन् । त्योबेला मलाई अघिल्लो दिन घटेको घटनाको स्मरण हुनगयो ।

त्यो दिन दाइको छुट्टी थियो । भर्खर मात्र श्रीमानसँग पारपाचुके गरेकी दाइकी चनमते साली कुन्जन केही दिन बस्नेगरी त्यही बिहानी मात्र घरमा भित्रिएकी थिइन् । बहिनी घरमा आउँदा खुशी हुनु त कता हो कता, झन् गम्भीर मुद्रा धारण गरेर बसेकी थिइन मेरी भाउजू ।

गडङ्ग… डङ्ग हाँस्न र गफ गर्नमा पोख्त दाइले आफ्नी चन्चले सालीसँग बगैंचामा घुम्दै गरेको त्यही बिहानीको बेला गुलाफको फूल टिपेर मायालु पाराले कपालमा लगाइदिएको कुरा मैले जसरी भाउजूले पनि देखेकी थिइन् कि कसो ? वा त्यो बाहेक पनि अन्य कुनै बिठ्याईं गरेका पो थिए कि दाइले ? यकिन साथ् केही भन्न सक्दिन !

मध्यान्न पनि नढल्किँदै एउटा पार्टीमा जानु छ, हामीलाई खाना नबनाउनु है ! भन्दै कुन्जनलाई गाडीमा हालेर दाइ बाहिर निस्किए । भित्ते घडीले रातिको एघार बजेको सङ्केत स्वरूप एक पटक ‘टन’को आवाज सुनायो । कुन्जनलाई लिएर पार्टीमा गएका दाइ अझै आइपुगेका थिएनन् । आज मेरा दाइको बाह्र बज्नेवाला छ भन्ने कुरामा मभित्र कुनै द्विविधा बाँकी रहेन । केही समयपश्चात् ढोका घरक्क घर्किएको आवाज सुनियो र तत्काल बन्द भयो । लाग्यो दाइ आइपुगेछन क्यारे !

दाइको र मेरो कोठा जोडिएको थियो । मेरा कान दाइको कोठाको प्रत्येक ध्वनि सुन्नमा लीन थिए । घडीले बाह्र बजेको सङ्केत दिँदै गर्दा दाजुको कोठाबाट सुँक्क… सुँक्क… गर्दै केही भन्दै गरेको भाउजूको अस्पष्ट आवाज सुनियो । मधुरो आवाजको फुस्फुसाहट र ङ्यार्र..ङुर्र.. अर्को आधि घण्टासम्म चलिरह्यो । त्यसपछि दाजुभाउजूको बिचमा ठुलै घम्साघम्सी पर्‍यो ।

अर्को दिन बिहानी भाले पनि नबास्दै भाउजूले आफ्नी बहिनीलाई लखेट्दै बसपार्कसम्म पुर्‍याएर फर्किंएकी थिइन् । किन होला ? भन्ने कुराको खासै मेसो पाउन नसकेको भए पनि भाउजूको झाँक्रो फिंजाईले कुन्जनतिर नै सङ्केत गरेजस्तो लाग्यो मलाई ।

००
जाडोको रात । बेलुकीको खाना खाएर सिरकभित्र पसेसँगै मेरो मन भाउजूमा गएर अड्कियो । भाउजूले गृहप्रवेश गरेको बेला मेरो उमेर तेह्र वर्षको थियो । भाउजू कुलीन घराना र उच्च ओहदाका मालवाला बाबुकी छोरी हुन् भन्ने कुरासम्म त सुनेको थिएँ मैले । तर, अनुहार न दनुवारकी भुतिनीजस्ती उनलाई पहिलो पटक देख्दा भने आतङ्कित भएको थिएँ म । कुन्नि के हेरेर त्यस्ती युवतीसँग बिबाह गरे दाइले ? मैले बुझ्नै सकिन । त्यसो त द्रव्य र उच्च ओहदाका मानिसको अगाडि धनुष्टङ्कार ढाँचामा उपस्थित हुने दाइको बानी व्यहोरा मलाई थाहा नभएको भने होइन ।
अग्लो कद, चतुर्भुजाकार शरीर, चौडा मुख, बाक्ला ओठ, खस्रो कपाल, नाके बोली भएकी भाउजू सुन्दर थिइनन् । भाउजूको सुन्दरतामा गुणभन्दा बढी अवगुण नै देखिन्थ्यो । तर, जहाँसम्म उनको आफ्नो कुरा हो, उनी आफूलाई कोहीभन्दा कम ठान्दिन थिइन् । थिइन् त ऊनी अरूप नै । तर, आफूलाई असुन्दर कुन मानिसले पो ठान्दछ र भाउजूले ठानुन् । आफ्नो सुन्दरताप्रति घमण्ड थियो उनलाई ।

मिलनसार स्वभाव, गफ हाँक्नमा खप्पिस, काम गर्नु नपरोस् भनेर अनेक बहानाबाजी र नखरा गर्नमा खली थिइन् भाउजू । सानु भन्दा सानु काम परे पनि मलाई बोलाएर चेब्रे भाषा बोल्दै त्यो काम गराएरै छोड्थिन् । बोलीमा यति चिप्लो घस्थिन् कि मैले नाइँ भन्न सक्दिनथेँ । त्यसो त मलाई माया नगर्ने पनि होइनन् उनले । मिठो खानेकुरा पकाएको दिन सबभन्दा पहिले मलाई नै बोलाएर खान दिन्थिन् । कहिलेकाहीँ मेरो राजा देवर भन्दै अँगालो मारेर गालामा म्वाइँ पनि खान्थिन् । म दङ्ग पर्ने गर्थें । उनको यस्तै प्रेमपूणर् व्यवहारको कारणले नै हो उनी मलाई राम्री लाग्नथालेकी थिइन् र उनको सम्मान पनि गर्थें ।

अलि ठुलो भएपछि दाइले मलाई एउटा जागिरमा लगाइदिए । भर्खर मात्र सानुतिनु जागिर सुरु गरेको ‘म’ नामको देवरले आफ्नो कमाईको रुपैयाँबाट आफ्नी सुन्दर भाउजूको लागि केही न केही उपहार ल्याओस् । उनलाई सिनेमा देखाओस् । कुनै दिन भान्साबाट उन्मुक्ति देओस् र कुनै होटेलमा लगेर खाना खुवाओस् भन्ने भाउजूको चाहना बुझेर पनि नबुझेझैं गर्ने गर्थें मैले ।

त्यसो त भाउजूको भित्री चाहना दाइले पनि नबुझेका होइनन् । तर, बुझेर पनि बुझ पचाउने बानी परेका साधन सम्पन्न दाइले एक दिन पनि भाउजूलाई कुनै होटेलमा लिएर गएको कुरा मलाई कहिल्यै थाहा भएन ।

प्रत्येक दिन कार्यालयबाट घर फिर्दा आफ्नो साधन सम्पन्न आधुनिक बङ्गला, इम्पोरटेड गाडी, कोठामा भएका सानदार फर्निचर सबै कुरा देख्दा गजक्क परेर बसेका हुन्थे दाइ । व्यापारीहरूबाट खल्ती न्यानु हुनेगरी जम्मा हुने नगद नारायणका बिटा, घ्यू, तेलका टिन, चामलका बोरा र सिजन अनुसारको फलफूलका टोकरीको ओइरो लिएर चाकडीमा आउने मानिसको पनि कमि हुँदैनथ्यो । दाइको इमानले त्यसलाई परम्परागत उपहार मान्दथ्यो । अख्तियारले चाल पाउने हो कि भन्ने भयरुपी मुसाले भने उनको बुद्धिमा प्वाल पारेर बसेको हुन्थ्यो ।

जागिर कसरी खानुपर्छ र के गर्दा आफ्नो फलिफाप हुन्छ भन्ने कुरा बुझ्नमा खप्पिस थिए मेरा दाइ । चाकरी र चाप्लुसीमा पोख्त दाइले, प्रभुलाई प्रसन्न गर्नुभन्दा पहिले उनकी सासूलाई प्रसन्न राख्नु बढी फलदायी हुन्छ भन्ने कुरा राम्रैसँग बुझेका थिए । अघिल्लो पटक कायम मुकायम मुकर्रर भएर जिल्लाको हाकिममा पोस्टिङ हुँदा पनि उनले यो मन्त्र चलाएर ‘तालुमा आलु’ फलाएका थिए ।

२०७२ सालको विनासकारी भूकम्प दाइको लागि अर्को बरदान साबित भयो । भूकम्पको लगत्तै हाम्रै आफ्ना केही तथाकथित देशभक्त नागरिक भनाउँदाहरूको सहयोगमा हाम्रा अनन्य छिमेकी मित्रले लगाएको नाकाबन्दीको बेला बासमती चामलको दानासम्म पनि भेटिन छोडेको थियो । त्यो बेला हनुमानजीले पर्बत उठाएर ल्याएझैं उनले चार बोरा बासमती चामल, एक बोरा चिनी र एक टिन मगमग बास्ना आउने घ्यू प्रभुकी सासूको चरण कमलमा अर्पिएका थिए ।

कस्तुरीको बिनाजस्तो मगमग बास्ना आउने त्यो घ्यू र चामल भान्सामा पाक्दै गर्दा प्रभुको पूरा घर सुवाषित भएको हुन्थ्यो । बासमती चामलले ‘अल्लादिनको चिराग’लेजस्तो करामत देखायो । एक तह बढुवा भएर आफूले रोजेको जिल्लाको हाकिम बन्न पुगेका दाइ, घर व्यवहारको सम्पूणर् जिम्मेवारी भाउजू र मेरो जिम्मा लगाएर प्रभुकी सासूको जय..जयकार गर्दै जिल्लातिर लागेका थिए । एक वर्षको अवधिमा एक पटक मात्र घर आएका दाइले समय बितेको पत्तै पाएनन् ।

त्यो बिचमा, अब आइन्दा जिल्लाको प्रमुख हाकिम बन्ने अवसर दाइकोभन्दा एक तह माथिको ओहदाले मात्र पाउने भन्ने सरकारी फरमान जारी भयो । हुँदाखाँदाको मालवाला कुर्सी खुस्किने डरले दाइलाई एक पटक फेरि भाउन्न हुनथाल्यो । तर, यो बढुवाको लागि प्रभुकी सासूको चाकरीले काम काम नदिने कुरा बुझेका दाइ एक पटक पुनः चैते बाँदरजस्ता भोका मन्त्रीका गुरिल्ला सेनासम्म पुग्ने प्रयासमा जुटे ।

खोज्नुमात्र पर्छ के मात्रै पाइँदैन यो देशमा ? दाइजस्ता मालवाला जागिरेको खोजीमा अड्डा अदालत चहारी हिँड्ने गुरिल्लाको के कमी ! चल्तापूर्जा मेरा दाइले उनीहरूलाई नभेट्ने कुरै थिएन, भेटि त हाले !

त्यो बेला भाउजूले त भनेकी थिइन् । धेरै उम्लिनु हुँदैन है, पोखिन्छ नि ! यत्रो बिधि सम्पत्ति जोडेकै छ । भुइँमा खसेको दाना टिप्न खोज्दा पोल्टाको सामल सबै पोखिएला नि ! तर, सम्पतिको नशामा ‘घुम्ने बेथा लागेको बोका’जस्तो आफैं मैमत्ता भएर फनफनी घुम्दै गरेका दाइले श्रीमतीले भनेको कुरा के सुन्थे ! उनले आफ्नो सोच परिबर्तन गर्ने छेकछन्द ल्याएनन् ।

तासका बाउन्न पत्ती फिटे जसरी फिटिँदै थियो मन्त्रीमण्डल र कर्मचारीतन्त्र । शक्तिको भक्ति गर्ने परम्परामा ‘चार-चाँद’ लाग्दै थियो । ओहदाको कुर्सी माल अनुसारको मोलमा सट्टापट्टा हुन थालेसँगै कर्मचारीको पदोन्नतिमा कुनै बेलाको इतिहासमा मात्र भेटिने ‘पाँडे-पजनी’ प्रथाको बिगबिगी पुनः एकपटक शिखरमा पुगेको थियो ।

मन्त्रीका गुरिल्ला सेनासँग मोलतोल सुरु भएको छोटो अवधिमा नै कुराकानीले लय लियो । ठुलो धनरासी लिने शर्तमा हाललाई कायममुकायम र तीन महिनापछि बढुवामा नाम निकाल्दिनेमा कुरा टुङ्गियो । कुरा टुङ्ग्याएर आएको दिन दङ्ग परेका दाइले मसँग भने- ‘बुझिस् कान्छा, यसपालि त दुवै हात चुर्लुम्म घ्यूमा डुब्ने भए नि !’ भन्दै घटनाको बेलिबिस्तार लगाए ।

त्यो अवधिसम्म आफूले कमाएर राखेको ठुलो धनरासी बुझाएर जिन्दगीको सबभन्दा ठुलो जुवा खेलेका दाइ पुनः जिल्लाको कायममुकायम मूल हाकिम बनेर आफ्नो कार्यालयमा फर्किए । आफूले मन्त्रीलाई बुझाएको रकम सोधभर्ना गर्न दाइले प्रत्येक कार्यालयका हाकिमलाई मिसिनमा हालेर पेलेको उखु जसरी पेल्न बाँकी राखेनन् ।

कौडाको खालमा बसेको कुनबेला सोह्रै कौडा उत्तानु र कुनबेला घोप्टो पर्ने हो भन्नेकुरा कसलाई थाहा हुने ? भाग्य टेढिएर बसेको कुरा पत्तो नपाएका दाइलाई म्यादी मन्त्री र उसका गुरिल्ला-सेनाले सोह्रै कौडा घोप्टिए जसरी घोप्टो पारिदिए ।

एक महिना, दुई महिना हुँदै तीन महिना बित्यो । त्यो बिचमा बढुवाको रिजल्ट पनि निस्कियो । तर, त्यसमा दाइको नाम थिएन । छाँगाबाट खसेझैँ भएका दाइ हतार-हतारमा उडेर काठमाडौँ आइपुगे । भनिन्छ, पुत्र शोकभन्दा पनि ठुलो हुन्छ अरे धनको शोक । त्यही साँझ आफू सम्बद्ध मन्त्री बर्खास्त भएर गाउँतिर टाप कसेको खबर सुनेपश्चात इन्तु न चिन्तु भएर भुइँमा ढलेका दाइ अहिले पनि अस्पतालमै छन् । भाउजू र म उनकै सेवामा अस्पतालको आइ.सि.यु.बाहिरको चिसो भुइँमा दाइको स्वास्थ्य लाभको कामना गर्दै बसेका छौँ ।

सोच्नुस् त, कोमामा पुगेको मानिस कुरेर अस्पतालको चिसो भुइँमा बसेको यस्तो बेलामा पनि मैले कसरी ढाँट कुरा गर्न सकौँला र ! यी सबै घटना र प्रसङ्ग साँच्चो हुनुपर्छ भन्ने कुरामा तपाईंको मनभित्र कुनै द्विविधा हुने कारण पनि देख्दिन म । तर, साँच्चो कुरा सुन्न चाहनु हुन्छ भने सुन्नुहोस्, यो पनि झुटो नै हो !

०००
काठमाडौं