खुचिङ
लिगलिगका घलेहरूको नौनी घसेको तिघ्रोको उद्देश्य जब बिग्रियो त्यसबेला अरीको खुचिङको स्वाद चाख्न पुगे । अधोमुखीबाहेक उर्ध्वमुखी मुसाले समेत यसको पापड हसुर्नु पर्दैन । ओरालो लागेको र उत्तानो परेकाले मात्र यसको स्वाद आकण्ठमस्तक हजम गर्न भेट्टाउँछन् ।
देवीप्रसाद चापागाईं :
दुवै पाखुराहरू कोणात्मक बनाई झ्याप्प जीउतिर हानी ‘उँ’ को आवाज निकाल्नु खुचिङ हो क्या । खुचिङ घुर्कीभन्दा जेठो र निहुँभन्दा कान्छो छ । सबै तहका मानिसले वैरीको खुट्टो धरापमा पर्दा प्राय यस शब्दलाई प्रयोग गर्न भुल्दैनन् । यो आँट हुनेको भन्दा नहुनेको साधन हो । आमोख्वावोइ गरी कुर्सीमा थच्चिन सक्नेलाई खुचिङको सिङ पुच्छरले नि भेट्न सक्दैन ।
लिगलिगका घलेहरूको नौनी घसेको तिघ्रोको उद्देश्य जब बिग्रियो त्यसबेला अरीको खुचिङको स्वाद चाख्न पुगे । अधोमुखीबाहेक उर्ध्वमुखी मुसाले समेत यसको पापड हसुर्नु पर्दैन । ओरालो लागेको र उत्तानो परेकाले मात्र यसको स्वाद आकण्ठमस्तक हजम गर्न भेट्टाउँछन् । यसले कञ्चनजङ्घा चढ्न लागेको दिउरेलाई केही नगरी मुसहरनियाको टिउरेलाई चाहिँ अचम्मले पेल्दछ ।
बाटुले काजी खुप बलियो भएको रफ्फू धाक लगाउँथ्यो । चराउन लगेको आफ्नो गोरूले लखेट्दा रातो माटोमा चिप्लिई उत्तानो पन्यो । कट्टु अस्वाभाविक ओर्लियो र राताम्मे भयो । थुम्काको डाँडाबाट हेरिराखेको कणर्ेले मिठास मान्दै भन्यो । फुइँ लगाउँथ्यो काजी खुचिङ ।
संसदमा अविश्वास प्रस्तावको सामना गर्न मजस्ताको लागि कुनै नौलो समस्या होइन भन्थिस् । सधैँ मलाई चेपुवामा पारी काम गरेकोमा अहिले तेरोपछि लाग्नेले के लछायो अन्त्यमा मरिच चुरमुरिस् । सिंहदरबारको जस्केलाबाट प्रधानमन्त्री लापत्ता भएकोदेखि खितिति हासे म । त्यही बेला हावाले मेरो भादगाउँले टोपी लुछ्यो त्यसपछि म खुचिङ मार्दै अन्यत्र मोडिएँ ।
मेरा एकजना मित्र थिए । बाहिरी हाउभाउ र अभिनयमा असाध्यै त्यागी देखिन्थे । उनको विशेषता मनभित्र तीन पाथी क्रोध बोक्नु थियो । गुलियो कुरामा अरूलाई भुलाउने उनको दिनचर्या नै थियो । आफ्नो सबै राम्रो र अरूको सबै नराम्रो देख्ने गजबको छिपेको शैली उनले विकास गरेका थिए । सबै हाम्रो राम्रो भन्थे सबै राम्रो हाम्रो भन्दैनथे । अगाडि प्रशंसा गरी पछाडि खुचिङ मार्नु उनको बानी नै हो । कोही उसलाई खुचिङ बाहुन भन्थे भने कोही ‘खुचिङ काठो ।’
भन्सारको एक हाकिमकी पत्नीको कम चुरीफुरी थिएन । एकएक घण्टामा नाना फेरिरहने उनको बानी थियो । छिमेकीलाई सम्पन्नताको फुइँ लगाउनु उनको स्वभाव नै बनेको थियो । टोल छिमेकका दिदी बहिनीलाई नौथरी नाम राख्ने पुरेतनी बज्यै थिइन् । शरीरको रूप, रङ्ग र स्वभाव हेरेर नामको न्वारन गर्द थिइन् । भङ्गेरी, चमेरी, दाउरी, बेसारे, कल्चौडी र मुसी कति कति । भित्रभित्र रिसाए पनि डरले अगाडि कोही चुइक्क पनि गर्दैनथे । एकदिन ती मैयाँको घर आगलागीमा स्वाहा भयो उनको पतिमहाराजले पनि दन्दनाउँदो अग्निमा पिल्सिएर सिल्टिमुर खाए । अब टोलका दिदीबहिनी बाहिर निस्की देखाउन थाले खुचिङको शैली । कोही गाग्रो बोक्दै, कोही कुचो उचाल्दै, कोही छोराको भोटोको तुनु तुन्दै खुचिङको शब्द । यस्तो विपत्ति हेर्न हुन्न भनी म कुदै थिएँ फरिया उचालेर खुचिङ भन्न लागेकी एक महिलाको धुचुकमा ठोकिएर उत्तानो परें । बल्ल के उठेको थिएँ उनले भनिन्- गुन हरामीलाई सहयोग गर्न जान खोजेको ‘खुचिङ’ ।
धारामा पछि आए पनि पालो मिच्ने त्यसै गरी घट्टमा पनि । भिरालोपाटे पम्फाको यो स्वभाव सबैले चिनेका थिए किन्तु कसैले पनि मुख फोर्दैनथे । एक दिन घट्टको भारी लिएर उनी कुद्दै थिइन् । कुलोमा लडेर भारी पानीमा डुब्यो। शरीरका वस्त्र सबै चरनाम भए । वारिबाट हेर्ने सिरान घरे उर्वसी र पारिबाट हेर्ने माझघरे सुसे खुसी भई भन्न थाले क्या मज्जा भयो खुचिङ ।
घर, खेत सबै स्वाहा बनाएर विदेश नजा । भोलि त्यो सम्पत्ति उड्यो भने हालत खराब हुन्छ भन्दा टेरिनस् । अहिले कस्तो भयो नि ? यति खेर तैले दुःख पाएको बेला हामीले खुचिङ मारेको छौं र ? शत्रुले चाल पाए भने के होला ? खुचिङ मानीमानी रमाउन बेर छैन ।
छोरीको बिहे चाँडै गरिदिएर म ठूलो मान्छे हुन्छु भनी ठानिस् । हामीले कत्ति सम्झाउँदा पनि टेरिनस् । यतिखेर बच्चा पाउन नसकेर छोरी बित्दा छिमेकीले ‘खुचिङ’ मार्लान् भन्नु व्यर्थ छ ।
राजनीति त्यागको विषय हो । त्याग गर्ने आँट छैन भने राजनीति नगर्नुहोस् भन्दा उबेलामा टेर्नुभएन । अहिले धन पनि स्वाहा समय पनि बर्बाद । अब अहिले आएर विरोधीले खुचिङ बजाए भन्नु सुहाउने कुरा हो ? आफ्नो मातृभूमि छोडेर विदेशमा बसोबास गर्न जानुहुन्न भन्दा वास्ता गरेनौ त्यतिखेर । अहिले पछुताएर हुनेवाला केही छैन । वैरीले खुचिङ मान्यो रे भनेर अदालतमा उजुरबाजुर लाग्दैन त ?
ज्वाइँले चाहेको विषय पढ्न देऊ । उनको रुचिमा भाँजो हाल्न हुन्न भन्दा तिम्रो कानमा बतास चलेन । अहिले आफ्नो एक करोडको घर पनि रहेन, ज्वाइँ पनि सफल भएनन् भन्नु लायक छ त ? यस्तोमा कसले चाहिँ खुचिङ मान्ला र ?
खुचिङ के हो ? यो आर्तहरूको घाउमा छर्ने नुन खोर्सानी हो कि बलियोलाई पछार्ने अस्त्र । अरूको स्वाभाविक प्रगति पचाउन नसक्नेहरूको घीनलाग्दो शस्त्र । लाज पचाउने गोली हो कि घ्यू पचाउने…! सबैले बुझ्नु काइदा होला । नभए फाइदा कसैलाई पनि …।
०००
काठमाडौं
इलस्ट्रेसन :लाेकान्तर डटकम
Subscribe
Login
0 Comments
Oldest