विभेद
चिथ्राले झुपडी बुनेर जसले ,बस्ला सधैं फस्दछ। काकाकूल सरी बनेर जलको, मैलो भई बस्दछ ॥ मान्छे दास बनेर बाँच्छ कसरी सोचेर बस्ला मियो ? मीठो खानु रमाइलो गरिबको, टाढा हुँदै गैगयो ॥
चूडा निर्भीक :
१. जे देखियो
गाडी पार्किङ देखियो महलमा, प्राडो पजेरो कतै ।
टिप्ने प्लाष्टिक देखिए सडकमा नाङ्गै छ खुट्टा कतै ॥
हीराका सुनका हजार गहना,थुप्रिन्छ टन्नै कहीँ ।
खाना नै नपुगेर मानव सधैँ, रोईरहेछन् यहीँ ॥१॥
पैसा खात लिएर धोक्छ कतिले ब्राण्डी र ह्विस्की सुरा ।
कोही सुत्छ उँधो कठै सडकमा, साथै मगन्ते भुरा ॥
यौटा वर्ग असंख्य सम्पति लिई,सम्पन्नता भोग्दछ ।
दोस्रो वर्ग सहेर कष्ट ननिका,बाँच्ने कला खोज्दछ ॥२॥
२. धनी गरीब भेद
ढोकाझ्याल तथा निदाल कतिका,मोती सरी टल्किने ।
चाँदीका करुवा गिलास चमचा,भाँडा सबै चम्किने ॥
वास्ना चामलको गयो भवनको,नाघेर पर्खाल नै ।
माछा मासु भतेर भोज जहिल्यै,हुन्छन् सँधै ठालुकै ॥३॥
माटो छैन गरीबको किन कतै,आफ्नै कुनै नाउँमा ।
बस्ने वास रहेनछन् शहरमा,बस्ती तथा गाउँमा ॥
खोलाछेउ किनारका बगरमा,फाँडेर झाडी वन ।
खाई हण्डर लाख लाख दशकौँ आँखा रसाईकन ॥४॥
थाप्छन् खेलमहाँ करोड रुपियाँ, कोही जुवा तासमा ।
बेलायत् र अमेरिका सयरमा, जाने निजी बासमा ॥
यात्रा गर्छ धनी निजी र महँगा, राम्रा सवारी चढी ।
पौडी खेल्न छ पोखरी भवनका, ती चोकमै छन् गढी ॥५॥
चिथ्राले झुपडी बुनेर जसले ,बस्ला सधैं फस्दछ।
काकाकूल सरी बनेर जलको, मैलो भई बस्दछ ॥
मान्छे दास बनेर बाँच्छ कसरी सोचेर बस्ला मियो ?
मीठो खानु रमाइलो गरिबको, टाढा हुँदै गैगयो ॥६।।
बेथाको उपचार हुन्छ सजिलै, नेपाल वा विश्वमा ,
विद्या आर्जनमा पहूँच सहजै, राम्रा र ठूलामहाँ ।
केही साधनको कमी नहुनु हो, सम्पन्नका साथमा,
बेलामा जति चाहिने नगद नै, हुन्छन् अरे हातमा ॥७।।
कङ्गाल बस्छ कुटी कुरेर अथवा, नाली र पेटीमहाँ,
ओच्छ्याई धरती सुतेर नभको, ओढेर खास्टो जहाँ ।
आधापेट भरिन्छ आज उसको, नांगो छ सर्वाङ्गमा,
कोही छैन यहाँ उदार दिलको, मान्छे गयो स्वार्थमा ॥८।।
३. सुझाव
यस्तै हालतमा समाज कसरी,सप्रिन्छ सोच्ने गरौँ
फालौं स्वार्थ र देशको विषमता,बन्नेछ बुट्टा भरौँ ।
मान्छेका गरिबी घटाउन भनी ल्याऊँ कुनै योजना
सोचौँ देश विकास गर्नु कसरी हुन्छन् लगानी घना ।।९।।
नेपाली जगको विकास नभए हामी पछाडी गयौँ
हाम्रो देश हराभरा छ वनले पानी बगेका भयौँ ।
राम्रा साधनबाट सज्जित हुने नेपाल हार्ने नहोस् ।
सारा फर्क विदेशका प्रगतिमा होष्टे र हैँसे रहोस् ॥१०।।
०००
काठमाडौं ।