नेपाली हास्यव्यङ्ग्य अनलाइन पत्रिका

अशाेककुमार सिवा :

सन् १९९० को दशकदेखि विश्वमा नवीन विषयहरूले प्रचार पाउन थाले । यसरी प्रचारमा आएका विषयहरूमा विश्वव्यापीकरण र उदारीकरण प्रमुख हुन् । यसैकालदेखि विभिन्न मिडियाहरूले विश्वलाई एउटा गाउँ अर्थात् ग्लोबल भिलेज बनाउन थाले । विश्वका जुनसुकै कुनामा घटेका घटनाहरू तुरुन्त विश्वभर प्रचार हुन थाले ।

विज्ञापनको विकासले गर्दा विश्वमा सञ्चारका नयाँ-नयाँ साधनहरूको प्रयोग वढ्न थाल्यो । पत्र-पत्रिका, रेडियो, टेलिफोन तथा टेलिभिजन हुँदै हुर्किएको सञ्चार जगत्‌मा स्याटेलाइटको प्रवेशसँगै सञ्चारको नयाँ युग सुरु भयो । इन्टरनेट, इ-मेल, फ्याक्सिमेल आदि सहित कम्प्युटरको नयाँ जेनेरेसन तयार भयो । यी सुविधाहरू अधिकांश अङ्ग्रेजी माध्यमले सञ्चालित हुने गर्दछन् । यिनले अङ्ग्रेजी नै वोल्दछन् र बुझ्‌छन् पनि ।

अवको युग भनेको अङ्ग्रेजीको युग हो । आजभोलिका यड जेनेरेसनले डेटिङ गर्न होस् वा च्याटिङ गर्न होस् अङ्ग्रेजीलाई नै माध्यम वनाउने गर्छन् । त्यसैले अव अङ्ग्रेजीमा पारङ्गत हुनु अति जरुरी छ । यसै कुरालाई मध्यनजर गरी नेपालमा उच्च शिक्षामा नेपाली विषयलाई हटाउने निर्णय हुन लाग्या छ रे भन्ने सुन्नमा आएको छ । वडो बुद्धिमानी निर्णय हुन लागेछ । निर्णय होस् त यस्तो पो ।

आजको आवश्यकतालाई पहिचान गरी कदम चाल्नु भनेको राम्रो कुरा हो। वरु अङ्ग्रेजीलाई नै पाँचै पिरियडमा विभक्त गरेर दैनिक पाँचै पिरियडको पढाइ हुनुपर्दछ । किन चाहियो नेपाली भाषा विनसित्ति ? फेरि नेपाली भाषा ग्लोबलाइज पनि त हुन सक्दैन नि हैन ?
नेपाली त त्यसै घरैमा पनि प्राक्टिस भैहाल्छ नि । नेपाली भाषाको विकासलाई नै अवरुद्ध गर्ने निर्णय हुन लाग्यो भनी विरोध गर्ने हरिलठ्ठकहरूलाई के थाहा ! आफ्ना छोराछोरीलाई चाहिँ विदेश पठाएर अङ्ग्रेजी भाषामा पढाउने अनि विदेशतिर जान नसक्नेहरूका लागि नेपालमा नै अङ्ग्रेजी भाषाको माध्यममा पढाउने निर्णय गर्दा अनुचित भयो भनी विरोध गर्ने ? यो त भएन नि ।

यदि समयको मागलाई नबुझी गल्ती गर्ने हो भने विज्ञानले उल्टो दिशा लिनेछ । ग्लोवलाइजेसन लोकलाइजेसन, सेपरेटलाइजेसन हुँदै पर्सनलाइजेसनमा सीमित हुनेछ भने लिवरलाइजेसन इन्स्पेक्सनाइजेसन, गाइडाइजेसन हुँदै कन्ट्रोलाइजेसनमा थुरिंन पुग्नेछ । त्यसैले अव छाडौँ नेपालीको रट, अङ्ग्रेजी बोलौं पटापट, नेपाली सफाचट ।

०००
घोक्रेठ्याक (२०७१)