यो के भएको ?
छौँ वीर हामी तर बुद्धिहीन छौँ गर्छौं गुलामी; युग देखि दीन छौँ सबै जवानी अरु निम्ति साँच्दछौँ दिँदै सलामी अरु निम्ति बाँच्दछौँ ।
हामी हुँदैछौँ घरका न घाटका
सौभाग्यले हीन हुँदो ललाटका
सधैं अरूका हतियार हौँ कि झैँ
यद्वा अरूकै मतियार हौँ कि झैँ ।१
छन् दाउराका खुकुरीहरू यहाँ
छन् कागजी चक्कु छुरीहरू यहाँ
ती मञ्चमा नाटक निम्ति योग्य छन्
प्रतीक देखाउन ती प्रयोग्य छन् ।२
खुँडा छ हाम्रो तर छैन तेजिलो
तर्बार हो किन्तु रहेन धारिलो
ती शस्त्र देखाउन मात्र योग्य छन्
बचाउका लागि सबै अयोग्य छन् ।३
हाम्रो छ दोकान बडो बृहत्तर
मिष्ठान्न छन् हेर्न निकै मनोहर
यहाँ मिठाई न त स्वादिला बने
न तृप्तिदायी न त पोषिला बने ।४
छौँ वीर हामी तर बुद्धिहीन छौँ
गर्छौं गुलामी; युग देखि दीन छौँ
सबै जवानी अरु निम्ति साँच्दछौँ
दिँदै सलामी अरु निम्ति बाँच्दछौँ ।५
दिऔँ जहाँ दृष्टि उहीँ कुपात्र छ
सर्वत्र हेरौँ ; छल-छद्म मात्र छ
यो के भएको अब फेरि सोच्नु छ
बाली दियो ज्योति इमान खोज्नु छ ।६
०००
चितवन